Doelstellingen

Reglementaire basis en goede praktijk ★

• E-peil (tot 2015) vormt de wettelijke basis voor elk project dat in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest onderworpen is aan een stedenbouwkundige vergunning:
  • in de woningsector moet een peil E70 worden bereikt 
  • in de tertiaire sector is een peil E75 de limiet.
• Wettelijke basis voor de systemen voor verwarming en sanitair warm water:

De bepalingen van het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 3 juni 2010 betreffende de voor de verwarmingssystemen van gebouwen geldende EPB-eisen bij hun installatie en tijdens hun uitbatingperiode, die gelden voor alle verwarmingssystemen op het grondgebied van het BHG met een of meer verwarmingsketels

• met een nominaal vermogen van meer dan 20 kW,
• die op niet-hernieuwbare vloeibare of gasvormige brandstof werken en
• vloeibaar water gebruiken als warmtevoerend medium om hun warmte door te geven.

Een verwarmingssysteem is het geheel van componenten die nodig zijn voor de verwarming van de lucht en/of het sanitaire warme water (met inbegrip van de warmtegeneratoren, de distributieleidingen, de opslagreservoirs, de elementen voor de afgifte en de regelsystemen).

Het bovenvermelde besluit legt de volgende bepalingen op die relevant zijn voor deze aanbeveling:

• vermogensmodulatie
• nota voor de dimensionering van de ketel

Daarnaast vestigen wij de aandacht van de lezer op het feit dat de volgende bepalingen met betrekking tot de productie eveneens van toepassing zijn in het kader van het bovenvermelde besluit:

• aanwezigheid van een meetopening en naleving van de verbrandingswaarden
• trekvermogen van de schoorsteen
• lage en hoge ventilatie van de stookplaats
• indien nodig de installatie van meters (brandstof en energie)
• warmte-isolatie van de leidingen voor warm water (verwarming en SWW).
• warmte-isolatie van de kanalen voor warme lucht
• warmte-isolatie van de accessoires voor warm water (verwarming en SWW).
• NB: men moet de toepasselijkheid verifiëren op basis van de kenmerken van het project, de datum van de aanvraag van de vergunning,...

• Brandpreventie
  • Het ontwerp, de constructie en de inrichting van de technische lokalen van nieuwe gebouwen moeten de verplichte basisnormen voor brandpreventie naleven.

Aanbevolen minimum ★★

• Lokale toestellen met open verbranding (open haard) zijn niet aanbevolen;
• De elektrische verwarming van de ruimten en het sanitaire warme water is niet aanbevolen, vanwege het lage rendement van het netwerk voor de productie van elektriciteit. Ze vormen dus een grote handicap voor de prestaties van het gebouw wat betreft primaire energie (uitzondering: directe elektrische verwarming is toegelaten in de badkamers van woningen met een NEB-verwarming ≤ 15kWh/m²/jaar);

• Het verwarmingssysteem en het eventuele koelsysteem mogen niet tegelijkertijd werken in dezelfde woning of in dezelfde thermische zone (kantoorgebouwen).

Hernieuwbaar

• De beschikbare oppervlakten voor zonnecollectoren (thermische collectoren en fotovoltaïsche panelen) moeten voldoende groot zijn. Deze oppervlakte moet worden vergroot indien de oriëntatie/helling niet ideaal is (in verhouding met de daling van het rendement). 
  • Woningen: 20 m² beschikbare oppervlakte per woning, of een beschikbare oppervlakte die volstaat om ten minste de helft van de behoeften aan sanitair warm water en 2/3 van de behoeften aan elektriciteit te dekken (meer informatie over fotovoltaïsche zonnepanelen is te vinden in het dossier | Installaties voor de opwekking van hernieuwbare elektriciteit integreren).
  • Grote projecten (woningen en kantoren): de beschikbare oppervlakte moet overeenkomen met de voorschriften van de in het kader van de EPB gevoerde haalbaarheidsstudie, of de beschikbare oppervlakte moet volstaan om een derde van het verbruik van SWW en het verbruik van elektriciteit te dekken (meer informatie over fotovoltaïsche zonnepanelen is te vinden in het dossier | Installaties voor de opwekking van hernieuwbare elektriciteit integreren).
• De beschaduwing van de zonnepanelen moet beperkt zijn tot 5 tot 10% jaarlijks verlies. Het percentage van dit schaduwverlies wordt berekend met behulp van software van het type PV, Syst of PV Sol, die na een modelvorming van het gebouw en zijn omgeving een beeld geven van de schaduw op de oppervlakte van de collectoren (de resultaten moeten rekening houden met de stand van de zon volgens de lengte- en de breedtegraad van de site, op elk uur van het jaar).
• De juiste bouwkeuzes maken: het dakmateriaal of het type van de wanden moet de plaatsing van collectoren mogelijk maken.
• De correctiefactor om rekening te houden met de invloed van de helling en de oriëntatie van de modules op hun jaarlijkse rendement (wel of niet geïnstalleerde modules) moet ten minste tussen 60 en 70% liggen.

Verwarming

• Warmtepomp:

  • De COP moet groter zijn dan of gelijk aan de jongste versies van het Europese ecolabel (www.eco-label.com)
  • Onderstaande gegevens zijn indicatief, werkelijke praktijkwaarden zijn afhankelijk van de omstandigheden.

  COP, SFP en ESEER van verschillende WP

  	WP-buitenlucht	WP-bodem (horizontaal)	WP-bodem (verticaal)	WP-grondwater
  COP (indicatief)	3,2 (2-35°C)	4,5 (0-35°C)	4,5 (0-35°C)	5,6 (10-35°C)
  SPF (indicatief)	2,7	3,8	4,2	5
  ESEER (indicatief)	3	10 tot 25	10 tot 250	tot 25

• WKK: Rentabiliteitsbeoordeling van de WKK en een goede en doordachte integratie in het gebouw. Daarnaast, een goed onderhoudscontract afsluiten en zich ervan vergewissen dat de wisselstukken een niet te verwaarlozen post zijn in de kostenplanning.
• Ketel met biomassa: het productierendement moet groter zijn dan of gelijk aan 90%.
• Gasketel met condensatie:
  • Het productierendement moet groter zijn dan of gelijk aan 105%.
  • De retourwatertemperatuur moet lager zijn dan of gelijk aan 55°C.

Sanitair warm water

• Woningen: de zonneboiler dekt tenminste 50% van de jaarlijkse behoeften aan sanitair warm water
• Kantoren:
  • De installatie voor de productie van SWW wordt ontworpen op basis van een bepaling van het afnameprofiel;
  • De zonneboiler dekt de behoeften buiten het stookseizoen;
  • De met warm water bediende lokalen worden ruimtelijk gegroepeerd.

Optimaal ★★★

Het optimale is om geen actieve koeling te gebruiken.

Zie dossier Dossier | Een passieve koelstrategie toepassen.