De Biodiversiteitspotentieel-oppervlaktefactor is een eenvoudige en nuttige waarde-indicator om het ecologische potentieel op het perceel te beoordelen. Het is een aan de Brusselse context aangepaste versie van de BAF die werd ontwikkeld door het stadsbestuur van Berlijn in het kader van de stadsontwikkeling. We geven hierna kort weer wat de BAF inhoudt.
De BAF+, die op elk perceel in acht moet worden genomen, vertegenwoordigt de ratio tussen de ecologisch nuttige oppervlakte en de totale perceeloppervlakte.
Elk perceel biedt verschillende mogelijkheden om de ontwikkeling van de biodiversiteit te verhogen. Groenvoorzieningen aan de grond zoals tuinen in volle grond en vochtige zones verdienen de voorkeur. Op de tweede plaats kunnen andere voorzieningen worden overwogen, zoals doorlatende verharde zones en groendaken.
De tabel hierna geeft de BAF van die verschillende voorzieningen, berekend volgens hun ecologische waarde.
| Habitat | Oppervlaktetype | BAF+ |
|---|---|---|
| Waterzones | Kunstmatig aangelegd wateroppervlak Wateroppervlak zonder vegetatie en zonder substraat (de klassieke zwembaden behoren niet tot deze categorie en moeten worden beschouwd als kunstmatige oppervlakken). | 0,2 |
Natuurlijk wateroppervlak Elk wateroppervlak (poel, vijver,...) dat voldoende substraat bevat om de ontwikkeling van vegetatie te verzekeren. | 0,8 | |
| Ondoorlaatbare verharde zones | Verharde oppervlakten Lucht- en waterdichte laag zonder vegetatie. (Bv. beton, asfalt, bestrating/betegeling met cementvoegen). | 0 |
| (Half) doorlaatbare ruimten | Bestrating/betegeling met open voegen/Grind Oppervlaktelaag voorzien van ribben of afstandhouders die, eens ze zijn geplaatst, toelaten bredere voegen te creëren die kunnen worden gevuld met grind of substraat en eventueel vegetatie. Bv. kiezels van natuursteen, groefbreuksteen,... | 0,1 |
Alveolaire grasstructuren Grastegels in plastic of beton en begroeid. Indien de alveolaire structuren gevuld zijn met grind moeten ze als grind worden beschouwd. | 0,2 | |
Vergroende gebouwen
| Vegetatie op afdekplaat (dikte substraat 5 – 10 cm) Vegetatie zonder contact met de bodem maar met een substraat van minder dan 10 cm dik. Het kan bijvoorbeeld gaan om groendaken of begroeiing op parkingtegels. | 0,3 |
Vegetatie op afdekplaat (dikte substraat 10 – 20 cm) Vegetatie zonder contact met de bodem maar met een substraat van 10 tot 20cm dik. Het kan bijvoorbeeld gaan om groendaken of begroeiing op parkingtegels. | 0,4 | |
Vegetatie op afdekplaat (dikte substraat > 20 cm) Vegetatie zonder contact met de bodem maar met een substraat van meer dan 20cm dik. Het kan bijvoorbeeld gaan om groendaken of begroeiing op parkingtegels. | 0,5 | |
| Groene ruimten in volle grond | Grasveld Oppervlak dat het gevolg is van het inzaaien van een gazon en een groen, homogeen tapijt met weinig of geen bloemen oplevert. | 0,6 |
Bloemenmassief / Bloemenweide Semi-natuurlijk oppervlak, ingezaaid of aangeplant met een grote variëteit van bloemen of ruimten bestemd voor de teelt van voedingsgewassen. | 0,8 | |
Struiken-/bomenzone/haag Oppervlak beplant met soorten van heesters en/of bomen. Hagen van struiken of bomen behoren ook tot deze categorie. | 0,9 |
Opmerking: de berekening van de BAF+ heeft als voordeel dat dit een eenvoudig hulpmiddel is, maar het heeft ook zijn beperkingen. Er wordt geen rekening gehouden met bijvoorbeeld de fauna, de economische en culturele aspecten groene gevels... De benadering is uitsluitend gebaseerd op een berekening van de grondoppervlakte; dit volstaat op zichzelf niet om het globale ecologische "potentieel" van het project te beoordelen.
Deze indicator dient dus met andere te worden gecombineerd: aantal en variatie van de voorzieningen ter bevordering van de biodiversiteit op het perceel, inventarisatie van potentieel invasieve planten, risico in verband met de werf (aanvoer van grond enz.)...
Algemeen beschouwd is de BAF+ vooral nuttig bij: :
- Renovatie: evaluatie van de verbetering van de milieu-impact van percelen die aanvankelijk grotendeels verhard zijn;
- Nieuwbouw: vergelijking van de impact van projecten met verschillende verhardingspercentages op een gegeven perceel.
Voorbeeld van de BAF-berekening:
Hoekappartementsgebouw + benedenverdieping met handelszaak
| Huidige situatie | Beoogde situatie |
|---|---|
PS = zonnepaneel T = terras TP = plat dak TI = hellend dak | TPV = plat groendak (substraat 10-20 cm) TIV = hellend groendak (subastraat 5-10 cm)
|
Perceeloppervlakte: 79,20 m² Grondinneming gebouw: 79,20 m² Onbebouwde oppervlakte: 0 m² Grondinnemingscoëfficiënt = 1 | |
Berekening huidige BAF :
Surfaces artificielles : 79,20 m² x 0 = 0 m²
BAF+ = 0 | Beoogde BAF+-berekening:
Vegetatie op afdekplaat (substraat 10-20 cm): 41,20 m² x 0,4 = 16,48 m² Vegetatie op afdekplaat (substraat 5-10 cm): 17,25 m² x 0,3 = 5,18 m² Verharde oppervlakten : 20,75 m² x 0 = 0 m²
Totaa : 16,48 m² + 5,18 m² + 0 m² = 21,66 m²
BAF+ : 21,66/79,20 = 0,27 >>Verbetering van de ecologische waarde van het perceel. |
