Terug naar

Luchtdichtheid

De analyses van deze pagina (tekst, schema's) komen uit de rapporten van het Observatory for Innovative Practices dat de innovatieve praktijken inzake duurzaam bouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest oplijst. De auteurs zijn Chiraz Ben Dakhlia en Djenabo Fonseca Rangel, onderzoeksters aan de architectuurfaculteit van La Cambre-Horta – ULB

Strategie

Het ontwerp omvat een houtskeletstructuur, vastgemaakt op de betonnen hoofdstructuur. Dit gordijngevelsysteem is gebaseerd op het principe van lucht-, wind- en waterdichte prefabmodules.

De modules zijn zodanig ontworpen dat ze vlot op elkaar kunnen worden bevestigd en de verbindingen zijn uitgevoerd met luchtdichte voegen (naar het voorbeeld van het Aeropolis II project).

De luchtdichtheid is enkel voorzien in het ruwbouw- en afwerkingsplan en wordt gerealiseerd met behulp van een soepel membraan, vastgemaakt met zelfklevende stroken.

Luchtdichtheidsstrategie

Bovenaanzicht

?Nouveau document?(Bron: Architectes Associés)

Dwarsdoorsnede

?Nouveau document?(Bron: Architectes Associés)

Legende:

  1. De (rode) lijn staat symbool voor de luchtdichtheid.
  2. Bevestiging tussen 2 panelenJonction étanche
  3. Luchtdichte voeg
  4. Luchtdicht raam
  5. Luchtdicht oppervlak aan de buitenkant (dakmembraan)
  6. Doorlopend luchtdicht membraan in het raam

De oorspronkelijk door de architect voorziene strategie (1) werd aangepast door de aannemer verantwoordelijk voor de luchtdichtheid vanwege een vlottere uitvoerbaarheid. Laatstgenoemde werd gekozen (2).

Luchtdichtheidsstrategie

?Nouveau document? (Bron: Architectes Associés)

Voorzieningen

Prefabmodules

Geprefabriceerde caisson en overlengte van het dampscherm

?Nouveau document? (Bron: Architectes Associés)

De waterdamp- en luchtdichtheid van de prefabmodules in de houtskeletstructuur (1) wordt gerealiseerd door de plaatsing van een dampscherm (2) , aan de achterkant van het paneel. Dit dampschermmembraan is langer dan het caissonkader zodat een overlapping van kader tot kader tot stand komt. De prefabmodules beperken het afdichtingswerk tot de voegen van de panelen. Om de dichtheid (alsook de thermische prestaties) te garanderen werd tussen de modules tevens een dichtingsband in schuim met gesloten celstructuur aangebracht.

Verbindingen

De voegen zijn van cruciaal belang. De volgende punten moeten extra aandachtig worden opgevolgd:

  • Uitvoering van een staande naad aan de paneelverbindingen zodat er voldoende hechting is en blijvende verlijming optreedt.
  • Om de luchtdichtheid te garanderen ter hoogte van de verbinding met de brandwerende staalplaat tussen de verdiepingen wordt een soepel luchtdicht membraan over de verschillende staalplaten gelegd en vastgemaakt met een geschikt bindmiddel dat uitzetting van de verschillende elementen mogelijk maakt.
  • Het luchtdichte membraan kan opzwellen om uitzetting tussen de prefabelementen mogelijk te maken
  • De verticale voegen van het dampscherm ter hoogte van de betonnen balken zijn onbereikbaar vanwege de beperkte vrije ruimte (7 cm).
  • De verbindingen met sommige ruwbouwelementen waren moeilijk of zelfs onmogelijk uit te voeren. Andere elementen moesten worden omzeild. De luchtdichtheidslijn vormde uiteindelijke een zigzagpatroon dat erg moeilijk realiseerbaar was.

Doorsnede ter hoogte van een betonnen balk

?Nouveau document? (Bron: Architectes Associés)

Legende:

  1. Betonnen balk
  2. Brandwerende staalplaat
  3. Isolatievulling
  4. OSB
  5. Isolatie
  6. Gebitumeerde houtvezelplaat
  7. Stores
  8. Bereikbare zone
  9. Vrije ruimte

Détails en opleidingen

De architecten hebben tijdens de werkzaamheden aan de werfteams uitgelegd hoe ze de luchtdichtheid moeten aanpakken ter hoogte van de verbindingen en andere gevoelige punten. Ze hebben daartoe gebruikgemaakt van de doorsneden en van aantekeningen zoals blijkt uit de volgende schema's. Deze betreffen de verbindingen aan de staande voegen, de betonnen vloerplaat en uitzettingsvoegen:

Staande voeg (links), verbinding met de betonnen vloerplaat vanuit axonometrisch perspectief (in het midden), uitzettingsvoeg (rechts)

?Nouveau document?
?Nouveau document?
?Nouveau document?

(Bron: Architectes Associés)

Aandachtspunten

  • De haalbaarheid van een methode kan gecheckt worden aan de hand van de uitvoeringsplannen.
  • Op de as-builtplannen is een vereenvoudigde luchtdichtheidslijn wenselijk in geval van latere problemen.
  • De expertise van de fabrikant van prefabmodules had meer moeten worden benut.
  • De professionele inbreng van de aannemer heeft een belangrijke rol gespeeld bij de validering van het werk.
  • De door de aannemer voorgestelde oplossingen waren nuttig geweest vanaf de ontwerpfase.
  • Tussentijdse testen maken de validering van een methode mogelijk.
  • Het is van essentieel belang om tijdens de ontwerpfase alle details over de werkwijze mee te delen om daarna niet te controleren of moeilijk op te lossen complicaties te vermijden.

Meer weten

Voor meer informatie over het thema ‘luchtdichtheid', zie deze link:

> Dossier | Luchtdichtheid verbeteren

Laatste herziening op 15/06/2017