Overzicht van de elementen voor een duurzame keuze

Overzicht van de elementen voor een duurzame keuze

De onderstaande tabel biedt een overzicht van de verschillende elementen voor een duurzame keuze in het licht van de voorzieningen. Voor elk element geeft een symbool weer in welke mate de argumenten van toepassing zijn. Hoewel de elementen voor een duurzame keuze een aanzet geven om over de duurzaamheid van het project na te denken, gaat het louter om aanwijzingen. Elke specifieke situatie vereist bovendien een aangepaste interpretatie ervan.

Technische aspecten

Technisch karakter van de uitvoering

De technische haalbaarheid varieert heel sterk al naargelang de gekozen bekleding. Die keuze bepaalt of het al dan niet nodig is een beroep te doen op een vakman.

Milieuaspecten

Einde leven: demonteren, sorteren, hergebruiken, recycleren

Wanneer u een materiaal kiest, is het belangrijk dat u rekening houdt met de manier waarop het met de andere onderdelen van het gebouw zal worden samengebracht. Hoe gemakkelijker het materiaal van uw vloerbekleding kan worden gedemonteerd, des te gemakkelijker zal de verwerking ervan op het einde van zijn levenscyclus zijn. Bij mechanische bevestigingsmethoden is het demonteren, en dus ook het sorteren en opwaarderen van het afval bij de afbraak van het gebouw, veel gemakkelijker.

Een aanpak op basis van de levenscyclus van het materiaal (zie Dossier | Duurzaam materiaalgebruik en Dossier | De levenscyclus van materialen: analyse, informatiebronnen en keuzehulpmiddelen ) veronderstelt dat we voor alle componenten van het gebouw, van het ontwerp tot de uitvoering, rekening houden met de mogelijkheden tot demonteren en afbreken van het project.

Economische aspecten

Investeringskost

De kost van de vloerbekleding hangt eerder af van esthetische en functionele criteria dan van milieufactoren. Ecologische oplossingen zijn niet noodzakelijk duurder. Het kan dat u een wollen vast tapijt vindt dat minder kost en u zelfs meer bevalt dan een gelijkend product in polyamide.

• Hoewel u uitspaart op de aankoop van afwerkingsmaterialen, is de aanleg van een vloer van zichtbaar beton een proces dat gespecialiseerde vakmannen vereist en met een niet te verwaarlozen kost gepaard gaat. Dit type vloer wordt financieel interessant bij grote oppervlaktes (1.000 m2).

Onderhoudskost

Afhankelijk van het gekozen type bekleding, kan de onderhoudskost hoog oplopen, met name als het materiaal niet gekozen werd in functie van de vereisten (technieken / gebruik /...) waaraan het tijdens de levensduur van het gebouw moet voldoen.

Let er ook op dat sommige materialen gemakkelijk met een kleine ingreep kunnen worden hersteld (bv. houten vloer), terwijl andere volledig moeten worden vervangen (bv. vast tapijt), met een aanzienlijke meerkost.

Vloerbekleding die per tegel is aangebracht, is achteraf gemakkelijker te herstellen dan rollen of stroken. Bij dit type installatie per “module” is het mogelijk om een enkel element te vervangen, zonder dat het nodig is een grote oppervlakte van de vloerbekleding te verwijderen.

Socio-cultureel aspecten

Effect op de gezondheid

Vloerbekleding van synthetische oorsprong (vinyl, synthetisch rubber) valt, als het op gezondheid en milieu aankomt, vaak beter te vermijden. Ze geven vluchtige organische stoffen (VOS) af, zijn allergeen en vallen moeilijk te recycleren. Over het algemeen is het aangewezen om het gebruik van synthetische materialen te rationaliseren. Hun toepassing zou enkel mogen worden overwogen als er geen enkel alternatief mogelijk is. Moeten ze toch gebruikt worden, dan moet u er alleszins op letten alleen synthetische materialen te kiezen die geen VOS afgeven en die gemakkelijk te recycleren zijn. Daarvoor moet u garanties vragen, net als voor de gezondheid.

Lijm en vernis zijn een heel belangrijke bron van interne vervuiling. Als ze niet te vermijden zijn, moet u producten met een lage uitstoot kiezen. In elk geval moet u altijd de veiligheidsaanbevelingen van de fabrikant naleven en zorgen voor een goede ventilatie van de lokalen.

Giftige uitstoot van lijm

De componenten van lijm kunnen, naargelang hun oorsprong, in mindere of meerdere mate ernstige risico's voor de gezondheid inhouden:

• De meest gebruikte, synthetische lijmsoorten zijn vervaardigd op basis van formol. De formaldehyde die eruit vrijkomt, is irriterend en kankerverwekkend. Gelijmde, gelamelleerde houtsoorten bijvoorbeeld bevatten hiervan, in mindere of meerdere mate, grote hoeveelheden.
• De lijmsoorten van natuurlijke oorsprong zijn vervaardigd op basis van caseïne, was, natuurlijke latex of houthars. De gebruikte solventen zijn water, essentiële oliën of terpentijnolie. Het risico op allergische reacties bij terpentijn kan variëren, afhankelijk van de geografische oorsprong en de leeftijd van de harsen. Deze lijmsoorten zijn bij hun fabricatie weinig energieverslindend en stellen geen risico's voor de gezondheid.

Giftige uitstoot, afkomstig uit de oppervlaktebescherming

Voor organische en minerale materialen geeft u best de voorkeur aan behandelingen met harde olie, lijnolie of was. Ze hebben het voordeel dat ze één geheel vormen met deze materialen. In het geval van kurk of parket dat in de fabriek werd gevernist, controleert u best of de verglazingsproducten geen kiemdodende middelen bevatten en geen formaldehyde uitstoten.

Kies, in volgorde van voorkeur:

• een vernis op basis van natuurlijke harsen
• een vernis op waterbasis waarin synthetische harsen verwerkt zijn

Vermijd:

• polyurethaanvernissen
• vernissen met zure verharders

(zie Dossier | Vermijden van poluenten in het gebouw).

Thermische inertie van het product

De keuze van een materiaal voor binnenvloerbekleding kan een heel grote impact hebben op de thermische inertie van een lokaal of een gebouw (zie Ontwerp).

• Zo verhogen steenachtige en keramische vloerbekledingen bijvoorbeeld in hoge mate de thermische inertie van een lokaal.
• Een plankenvloer of vast tapijt zal inertie verminderen en zal minder warmte absorberen en opslaan.

Akoestisch comfort

De keuze van het materiaal voor de binnenvloerbekleding kan een heel grote impact hebben op het akoestisch comfort in de betreffende ruimtes.

Soepele vloerbekleding kan bijvoorbeeld in belangrijke mate bijdragen tot een hoger akoestisch comfort (zie Ontwerp).

Sensorieel aspect (gevoel van warmte)

De keuze van het materiaal voor uw vloerbekleding binnenshuis kan deels geïnspireerd zijn op het gevoel dat het geeft bij het aanraken:

Vloerbekleding van hout en houtderivaten

• Vloerbekleding van materialen op basis van hout voelt zacht aan.

Steenachtige en keramische vloerbekleding

• Steenachtige en keramische materialen voelen koud aan.

Soepele vloerbekleding

• Schaapswol combineert warmte en zachtheid. Hij is heel veerkrachtig, zodat de vezels niet snel plat gaan liggen.
• Sisal voelt nogal dik en grof aan en wordt daarom soms met wol of een andere vezel gecombineerd om te verzachten.
• Vast tapijt schept een warme sfeer en voelt aangenaam aan.
• Vinyl voelt aangenaam aan.
• Linoleum absorbeert heel snel de warmte van de omgeving; het is zacht en warm voor de voeten.

Doorlopende vloerbekleding

• De textuur van de twee types hars (polyurethaan en epoxy) voelt koud aan.

Zie Voorzieningen