Basisprincipes
Naast de technische aspecten kan een ontwerper vandaag ook afgaan op de talrijke labels en milieucertificeringen om materialen te kiezen die milieuvriendelijker en gezonder zijn. De voorkeur gaat uit naar officiële labels, waarvan het Europese ecolabel het belangrijkste is. Er bestaan bovendien nationale labels die strikter en ambitieuzer zijn dan het Europese label. Daarnaast zijn er ook nog particuliere labels.
De veelvoud aan labels zorgt voor verwarring. Een gedetailleerde vergelijking van de technische onderliggende criteria staat op de website www.infolabel.be en in dossier De levenscyclus van materialen: analyse, informatiebronnen en keuzehulpmiddelen.
Bij een coherente milieuvriendelijke benadering van bekledingsmaterialen is de keuze van de andere materialen die bij de opbouw van de muren worden gebruikt ook van belang. Hiertoe behoren de draagstructuur, de thermische en geluidsisolatie en de diffusiemembranen (dampwerende laag). De antwoorden op deze kwesties staan in het dossier van de handleiding. Daar is meer specifieke informatie te vinden over onderwerpen als isolatiematerialen, luchtdichtheid, structuurelementen enz.
Om een materiaal te kiezen, is het altijd best om zich te baseren op een analyse van de levenscyclus (zie dossier De levenscyclus van materialen: analyse, informatiebronnen en keuzehulpmiddelen). Dat is de meest juiste manier om de gevolgen voor het milieu van een materiaal te bepalen. Bij afwezigheid van een dergelijke analyse of om een eerste benadering uit te voeren, moeten de volgende basisprincipes in acht worden genomen. Gerycleerde of recycleerbare materialen:
- Geef de voorkeur aan gerecycleerde of recycleerbare materialen die op de markt te vinden zijn (voorbereidingswerk).
- Informeer u over de afval- en recyclagemarkt om te weten te komen welke materialen recycleerbaar zijn en hoe u ze kunt kiezen en combineren overeenkomstig hun recyclageklasse.
- Materialen van de markt voor hergebruik:
- Houd bij de materiaalkeuze rekening met de mogelijkheden om een materiaal meteen of nadat het in oude staat is hersteld te hergebruiken of om het op te waarderen.
- Aard en oorsprong van de materialen:
- Controleer de samenstelling van de materialen, de oorsprong van de grondstoffen en de overeenstemming met geldende normen (ecolabels e.d.).
- Vermijd samengestelde materialen
- Verzeker u van de juistheid van de informatie met betrekking tot de opwaardering van materialen aan het einde van hun levensduur (kan variëren naargelang de afvalmarkt).
Het hernieuwbare karakter van gebruikte grondstoffen
Aangezien de hulpbronnen uitgeput raken (zie dossier Duurzaam materiaalgebruik), is het van groot belang om te overwegen producten en materialen te gebruiken die zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen. Waak er vervolgens over dat bij hun uitvoering de grondstof rationeel wordt gebruikt en de details goed worden uitgewerkt. Een gevelbekledingsmateriaal degradeert niet zo snel. Een slechte uitvoering of een realisatie die niet is aangepast aan de vereisten die verbonden zijn met de plaats en oriëntatie, kunnen haar theoretische levensduur echter sterk doen dalen. Dit is nog belangrijker als wordt gekozen voor niet-omkeerbare assemblages waarbij het moeilijk of zelfs onmogelijk is om de componenten van het gebouw aan het einde van hun levenscyclus in duidelijke fracties te scheiden. het is echter beter om na te denken over de elementen die in dit dossierstaan.
Analyseer de mogelijkheid om gerecycleerd materiaal te gebruiken.
Bij de keuze van het gevelbekledingsmateriaal kunt u ook beslissen om gebruikte elementen een tweede leven te geven: houten gevelbekleding, stenen, bakstenen enz.
Er bestaat een website met een lijst van professionele verkopers van tweedehands materiaal en advies over herbruikbaar materiaal en de toepassing ervan: www.opalis.be
TOTEM gebruiken
TOTEM is een instrument dat de milieueffecten van elementen en gebouwen gedurende hun hele levenscyclus beoordeelt. Door verschillende varianten te vergelijken kan de ontwerper zijn project optimaliseren door te kiezen voor de oplossing met de laagste milieubelasting.
De varianten zullen hun samenstelling (type materiaal, of hetzelfde materiaal maar hergebruikt) of hun energieprestatie laten variëren.
Uitgaande van een basiscompositie kan TOTEM de relatieve impact van elk materiaal belichten, zodat de ontwerper de kritische punten kan identificeren waar hij op moet letten.
Maar ook andere precieze gegevens die u toelaten uw gebouw in detail te analyseren en het ontwerp ervan te verbeteren door verschillende oplossingen te testen.
Meer info over totem-building.be en over het Voorziening | TOTEM.
