Werf

Inhoudstafel

Studie en verwezenlijking van de uitvoeringsdetails
Levering en opslag van de nieuwe ramen vóór de uitvoering

Studie en verwezenlijking van de uitvoeringsdetails

Om de haalbaarheid, de stabiliteit en de technische prestaties van het werk te verzekeren, is het aangewezen de volgende elementen te bestuderen en uit te voeren:

Een overzicht van de bestaande situatie (in geval van tussenkomst op de bestaande ramen) met daarin de volgende informatie:
- De opbouw van het venster en de verbindingen tussen de beglazing en het raam (vleugel/kozijn, openingssysteem, beslag, beglazing, glaslat, dichtingsprofielen, ontwateringsgat, ontwateringsgroef, druiplijst,...)
- De verbindingen tussen het raam en de ruwbouw (positie van het raam in de dagopening, samenstelling van de muren, bovendorpels,...) en met de afwerkingen (vensterbank, plafonnering,...)
- De materialen
- De afmetingen
De details van de geplande situatie, met inbegrip van:
- Het detail van de ingreep op het bestaande raam of het detail van het nieuwe raam
- De verbindingen tussen het raam en de ruwbouw, evenals met de afwerkingen (vensterbank, plafonnering,...). Als de luchtdichtheid verzekerd wordt door een dichtingsslab dient men deze en de verbindingen tussen het raam en de ruwbouw te tekenen op de detailtekeningen.

Hoe verzekert u de luchtdichtheid van de vensters?

Ter hoogte van het raam: Dubbel dichtingsscherm

Elk raam moet minstens over twee aanslagen beschikken. De meest aan de buitenzijde gelegen aanslag dient als waterdichtingsscherm (1); de meest aan de binnenzijde gelegen aanslag dient als luchtdichtingsscherm (2).

De kwaliteit van de ramen heeft een invloed op de luchtdichtheid. Let erop dat er dichtingsvoegen zijn en verkies ramen met aanslagpunten (kipramen, draaikipramen, valramen, tuimelramen,...) boven ramen waarvan de continuïteit van het luchtdichtingsscherm niet kan worden verzekerd (schuiframen, wentelramen, ramen met dubbele opengaande delen...)

Vermijd ook afstandsbedieningen en te hoge ramen (zowel voor deuren als voor vensters): de druk, doorgegeven door het sluitingssysteem, is vaak onvoldoende. Dat kan ook het geval zijn bij vensters met gemotoriseerde opening. Hier moet u erop letten de koers juist te regelen, want als er te veel druk wordt geoefend op de voeg, zal deze vroegtijdig verslijten, terwijl er bij een gebrek aan druk een belangrijk dichtheidsverlies kan optreden.

Wanneer een venster meer dan een vleugel bevat, moet u een middenstijl voorzien (eventueel uit te nemen).

Dubbel dichtingsscherm

© Architecture et Climat - LOCI – UCL

Ter hoogte van de verbinding tussen het raam en zijn ondersteuning

Let op een zorgvuldige aansluiting tussen het raam en de muur.

Schrijnwerk met dubbel water- en luchtdichtingsscherm rond het raam

Dichtingsslab (membraan type ‘dampremmer')

Bron: Technisch rapport “Voorbeeldgebouwen”, Fiche 1.1: Luchtdichtheid: terugkerende aandachtspunten in de ontwerpfase, september 2010.

Levering en opslag van de nieuwe ramen vóór de uitvoering

De ramen worden meestal op een welbepaalde datum geleverd, die gepland is in samenspraak met de fabrikant. Om te vermijden dat ze te lang op het bouwterrein moeten liggen (als er al plaats is om ze op te slaan), is het dus essentieel dat de planning van de werken bijzonder precies en goed bestudeerd is.
Als het nodig is de ramen enige tijd op het bouwterrein op te slaan, is het belangrijk dat ze tegen de weersomstandigheden worden beschermd (binnen in het gebouw) en op afstand van de werkzones worden gehouden. Zo voorkomt u dat ze beschadigd raken en garandeert u hun optimale kwaliteit.

Kwaliteit van de uitvoering

Voor informatie over de plaatsing van het schrijnwerk kunt u de TV 188, De plaatsing van de buitenschrijnwerk, raadplegen.

De plaatsing van buitenschrijnwerk

WTBC, Technische voorlichting 188, De plaatsing van buitenschrijnwerk , juni 1993, Brussel

Het raam wordt geplaatst in de lijn van de dagopening; het wordt waterpas en loodrecht geplaatst of volgens de voorziene hellingen.

Vervanging van het bestaande raam:

Zware werken: afbraak van de plafonnering of het lijstwerk van de dagstukken en de vensterbank en afpleistering van de dagopening

Bevestiging aan de ruwbouw

Afhankelijk van het type ruwbouw is het voornaamste probleem bij de plaatsing van schrijnwerk de continuïteit van de hoofdfuncties te garanderen, met name:

de waterdichtheid
de luchtdichtheid
de mechanische weerstand
de thermische isolatie
de weerstand tegen inbraak

Luchtdichtheid van het raam

Precieze regeling van het beslag

Luchtdichtheid tussen de dagopening en het raam

De luchtdichtheid tussen de dagopening en het raam moet zorgvuldig worden uitgevoerd!

De pleisterlaag stoppen tegen het kozijn: risico op scheuren op het punt waar de twee materialen samenkomen of in het pleister. (luchtlek)
Waterdichte afsluiting met voegen in silicone aan de buitenzijde en beschilderbare stopverf langs de binnenzijde (opgepast: de voegen met silicone mogen maximum 5 mm breed zijn – indien nodig een voegbodem met mortel maken). Eventueel uitsprong van het isolerende materiaal.
Vulling van eventuele leemtes met een soepel isolatiemateriaal (geen hard, licht materiaal zoals piepschuim of niet-elastisch, hard wordend schuim in pomp) (voor de duurzame keuze van de isolatiematerialen, zie Dossier | Duurzame keuze van thermische isolatiematerialen)
Afsluiting met een zwaar materiaal (mortel aan de buitenzijde, pleister of eventueel massief hout aan de binnenzijde) met een voeg langs het raam

Luchtdichtheid met behulp van membranen

bron: artikel van het WTCB, Mogelijke oplossingen voor de plaatsing van het schrijnwerk

De aansluiting van het buitenschrijnwerk op de ruwbouw moet ervoor zorgen dat de prestaties van de vensterramen en het luchtdichtingsscherm van de gevels ononderbroken gewaarborgd blijven.

De doeltreffendste oplossingen bestaan erin gebruik te maken van een omkasting, dichtingsmembranen te plaatsen, samendrukbare voegen te voorzien,... Ze vragen echter bijzondere aandacht bij de uitvoering en de coördinatie van de werken.

We overwegen het gebruik van luchtdichtingsmembranen op de hele omtrek van het raam en onder het tablet. Deze membranen worden door de schrijnwerker aan het raam bevestigd en dit vóór de plaatsing ervan. De verbinding tussen de membranen en het raamkader gebeurt met een zelfklevende strook of met een samengedrukte lijmvoeg en een aandruklat. Het vrije gedeelte van de membranen mag niet doorboord worden door de verankering van het schrijnwerk aan de ruwbouw.

Deze membranen worden ofwel rechtstreeks op de ruwbouw verlijmd en nadien voorzien van een bepleistering, ofwel ingepleisterd in de binnenbepleistering van de dagopening. Indien de dagopeningen grote vlakheidsafwijkingen vertonen, zal het nodig zijn ze te voorzien van een cementering teneinde een goede hechting te waarborgen en te vermijden dat er plaatselijk luchtlekken ontstaan bij het aandrukken van het membraan in de op de ruwbouw aangebrachte lijmlaag.

De verlijming van het membraan op de ruwbouwwerken gebeurt door de schrijnwerker. Indien het echter een membraan betreft dat voorzien is van een wapeningsnet, gebeurt het neerlaten door de plafonneerder. Ongeacht de gehanteerde methode kan het gebruik van een wapeningsnet of een steunvlak onmisbaar blijken voor de hechting van de afwerking. De membranen mogen niet beschadigd worden en de hoekverbindingen moeten met de nodige zorgvuldigheid uitgevoerd worden.

Artikel van het WTCB, Mogelijke oplossingen voor de plaatsing van het schrijnwerk, http://www.wtcb.be/homepage/index.cfm?cat=publications&sub=bbri-contact&pag=Contact33&art=511

Luchtdichting door het aanbrengen van zelfklevende stroken is een beproefde techniek die heel goede resultaten geeft. Bij nieuwbouw is het gemakkelijker om deze stroken op het raam aan te brengen vooraleer het raam te plaatsen.

bouw van een passief kantoorgebouw

[141] ] Kantoren van Elia, Léon Monnoyerkaai, Architectes associés.

De dichtingsslabben waren al op de ramen aangebracht toen deze op het bouwterrein werden geleverd. De uitvoering van het dichtingsscherm is dan veel eenvoudiger.

We moeten evenwel opmerken dat sommige schrijnwerkers de dichtingsstroken liever vóór de plaatsing aanbrengen, maar na de levering van de ramen op het bouwterrein, om te vermijden dat de stroken zouden afscheuren wanneer ze uit de vrachtwagen worden geladen.

Bron: Technisch rapport “Voorbeeldgebouwen”, Fiche 1.1: De luchtdichtheid: terugkerende aandachtspunten in de ontwerpfase, september 2010.

Plaatsing van een raam door middel van een omkasting

Een andere oplossing is het gebruik van een volledige of gedeeltelijke omkasting. In dit geval zal er vóór de mechanische bevestiging een doorlopende voeg of een expansieve lijm toegepast worden op elk grensvlak tussen het kozijn en de omkasting. De platen die gebruikt worden voor de uitvoering van deze omkasting moeten voldoende luchtdicht zijn (in dit voorbeeld gaat het om multiplexplaten van 22 mm dik met een kwaliteitsklasse 2 of hoger). Het raamkader en zijn omkasting worden vervolgens in de ruwbouw bevestigd. Hierbij dient men zich te vergewissen van de luchtdichtheid aan het raakvlak tussen de omkasting en de ruwbouw. Vermits het zelfs door de injectie van een expansief schuim niet mogelijk is om een volledige luchtdichtheid te waarborgen, zal men langs de binnenzijde een bijkomend membraan moeten voorzien dat nadien in de bepleistering verzonken wordt. Ook het ontwerp van de dagopening moet aangepast worden. Het gebruik van een omkasting vereist immers een neg met grotere afmetingen dan normaal. De neg moet minstens 6 cm breed zijn. In bepaalde situaties is zelfs een breedte van 10 cm noodzakelijk. Een correct ontwerp en een goede coördinatie van de werkzaamheden van de verschillende bouwvakkers is dus ook in dit geval essentieel.

Aangezien er meerdere producten gebruikt worden, is het belangrijk dat men hieromtrent voldoende kennis heeft (gebruik van geslotencellige producten, beperkte dimensionale stabiliteit, scheursterkte, weerstand tegen kruip, duurzaamheid,...) en dat men toeziet op de verenigbaarheid ervan met het schrijnwerk, de ruwbouwelementen en de afwerkingen.