Er bestaan verschillende filtratieprincipes voor vaste deeltjes, hetzij mechanisch, hetzij elektrostatisch. Elk filtratieprincipe komt overeen met een bepaalde deeltjesgrootte. De inertie- en diffusieprincipes vangen bijvoorbeeld deeltjes die groter zijn dan 1 µm, dit is de grootte van de deeltjes die fijnfilters tegenhouden. De zeefwerking is meer voor groffilters, met name voor deeltjes groter dan 10 µm.
Principe de filtration mécanique
Zeven
Het deeltje is groter dan de vezels van de zeef en kan niet met de luchtstroom mee door de filter. Dit filtratieprincipe wordt heel vaak gebruikt.
Inertie/impact
De met deeltjes geladen luchtstroom heeft de neiging de filtervezels te omzeilen, maar de grove deeltjes, die een grotere massa vertegenwoordigen, worden door de inertie meegevoerd in de vezels en zo opgevangen.
Interceptie
Alleen voor synthetische filters: het stofdeeltje dat op een kleinere afstand dan de straal van de vezel passeert, wordt tegengehouden en door de vezel onderschept.
Diffusie
De zeer kleine deeltjes volgen de luchtstroom niet, zij bewegen zich heel wispelturig waardoor het veel waarschijnlijker is dat ze in de vezels van het medium terechtkomen.
Elektrostatisch filtratieprincipe
Elektrostatische aantrekkingskracht
De media met grote vezeldiameters kunnen gemaakt zijn van elektrostatisch geladen vezels die de deeltjes ioniseren om ze te vangen.
Algemeen kunnen we stellen dat hoe dichter de vezels zijn, hoe doeltreffender de filter is. Niettemin geven de verschillende filtratieprincipes aan dat ook andere eigenschappen een rol spelen in het globale filterrendement. Zo hebben onder meer de diameter, de soort en het gewicht van de vezels een invloed op het rendement. De globale efficiëntie van een filter is het resultaat van een combinatie van deze filtratieprincipes.
Voor gasvormige moleculen (geuren, organische vervuilende stoffen, ...) wordt het adsorptie principe toegepast. Hierbij hechten de in de lucht aanwezige moleculen zich in dunne laagjes aan het microporeuze oppervlak van het in zijn geheel met koolstof bedekte materiaal. De filters met actieve kool werken met dit filtratieprincipe. Deze soorten filters worden moleculaire filters (chemische filters) genoemd omdat zij in staat zijn vervuilende stoffen op moleculair niveau vast te houden.
