Terug naar

Architecturaal ontwerp: Een richtinggevende inventaris opstellen

Een richtinggevende inventaris opstellen
arrow-green
De opstelling van deze inventaris is ten laste van de projectontwerper die daarmee de hem toevertrouwde opdracht met bijzondere aandacht voor hergebruik respecteert.
arrow-green
Projectontwerper

Doelstelling

Projectontwerp met rechtstreekse verwijzing naar de principes van materiaalbeheer en aldus hergebruik valoriseren in een ruime en creatieve visie, gaande van de structurele bouwstenen over de uitrusting, tot en met de omgeving.


Terwijl de voorafgaande inventaris intenties tot hergebruik formuleert, bepaalt de richtinggevende inventaris de mogelijke bestemming van de verschillende bestaande materialen en uitrustingen.

De richtinggevende inventaris wordt bij voorkeur door de projectontwerper opgesteld die indien nodig de hulp van een expert of een studiebureau kan inroepen.

Hoe sneller die wordt opgesteld, hoe beter deze het ontwerp van het project rond hergebruik kan sturen.

De essentiële bijdrage ervan berust in het identificeren van de kwaliteit en van de kwantiteit van het materiaal en de uitrusting die op de site aanwezig zijn.

Kwaliteit

Heel vaak volstaat een eenvoudig visueel onderzoek. Soms kunnen destructieve boringen noodzakelijk zijn om zich van de samenstelling en de toestand van een of andere wand te vergewissen. In bepaalde gevallen kan de kwaliteit van een gerecupereerd element een aanzienlijke weerslag hebben op de garantie van het daarmee gepresteerde werk.

Kwantiteit

Meetstaten vormen een heuse meerwaarde als het erop aankomt te weten hoeveel materiaal er precies beschikbaar is. De berekende hoeveelheden zijn naargelang het toegepaste detail niettemin een min of meer nauwkeurige raming, omdat de verhoopte « recuperatiegraad »' niet altijd realistisch blijkt.

Acties

Uitgaande van de richtinggevende inventaris bepaalt de projectontwerper de acties die in nauwe samenhang met de principes van materiaalbeheer moeten worden ondernomen.

Behouden

Elementen die binnen hun eigen configuratie mits eventuele reparatie of renovatie moeten worden behouden.

Ter plaatse hergebruiken

Elementen met de vereiste kwaliteiten voor hun nieuwe rol : gebruik geen bouwmateriaal waarvan de prestatie in de tijd niet kan worden gegarandeerd of ontoereikend blijkt ; terwijl een label (BENOR, ATG . . . ) een waarborg vormt voor nieuw materiaal, is het moeilijk om een garantie te krijgen voor materiaal dat ter plaatse werd hergebruikt.

Ter plaatse recycleren

Elementen die ter plaatse kunnen worden verwerkt voor een minder edel gebruik dan oorspronkelijk (downcycling) of voor een nieuwe creatieve toepassing.

Aandachtspunten

Het vrijwaren van de grondstoffen is zonder twijfel een nieuwe verplichting van de daad van het ontwerp ; anderzijds is het ook een bron van creativiteit voor de projectontwerper die zo de kans krijgt deze milieuuitdaging aan te gaan.

De richtinggevende inventaris kan tijdens offerteaanvragen bij ondernemingen voordelig worden uitgespeeld om de werklast verbonden met het materiaal-, uitrustingen- en afvalbeheer te meten.

Een stap verder

De projectontwerper of de deskundige die instaat voor de richtinggevende inventaris kan ook altijd lokale circuits inschakelen om tegemoet te komen aan andere acties die nog meer grondstoffen willen beschermen :

  • afval maximaal beperken
  • duurzaam materiaal bevoorrechten

Voor deze 2 acties kan een beroep worden gedaan op het circuit van het hergebruik van bouwmateriaal. Dit circuit telt een honderdtal actoren.

Nuttige Documenten

De onderstaande tabel geeft toegang tot documenten die afkomstig zijn van bouwplaatsen die de methodologie hebben toegepast die in dit deel wordt beschreven.

Documenten

(in het frans)

AandachtstrekkerInleiding
BYRRH – Materiaalinventaris

Materiaalinventaris opgemaakt in het kader van de herbestemming van een bedrijfsgebouw, het BYRRH, tot een pool van stedelijke economische activiteiten, in Brussel

Identificatie van het potentieel van hergebruik van een site en voorstelling van een reeks materialen die toegankelijk zijn op de markt voor hergebruik en waarin een renovatieproject kan worden opgenomen

Een richtinggevende inventaris kan meerdere vormen aannemen. Op advies van het partnerschap hebben de opdrachtgever en de architect gekozen voor de uitvoering van een opdracht van onderaanneming door ROTOR (www.rotordb.org), een collectief dat expertise heeft ontwikkeld in het domein van de optimalisatie van het hergebruik. Deze onderaanneming had tot doel:

  • advies uit te brengen over de posten van "hergebruik" van het project om hun haalbaarheid vast te stellen, op basis van criteria zoals de demonteerbaarheid van de elementen, de staat en de bouwwaarde, de waarde van de nieuwe elementen, het gemakkelijke gebruik, de herbruikbare hoeveelheid ...
  • andere posten voor hergebruik voor te stellen op basis van dezelfde criteria en de vragen van de architect betreffende het potentieel van hergebruik te beantwoorden
  • een verslag op te stellen betreffende de verschillende adviezen en de toegepaste methodologie.

Deze onderaanneming is van start gegaan in mei 2013 en werd voltooid in oktober 2013. Ze heeft het voor de architect mogelijk gemaakt de doelstellingen van hergebruik in situ duidelijk af te bakenen en te consolideren en het project op die manier iets beter te beheersen door de opdrachten van de aannemer tijdelijk te omschrijven.

Cité du Centenaire - Materiaalinventaris

Materiaalinventaris opgemaakt in het kader van de renovatie van de Cité du Centenaire, Montignies-sur-Sambre

Evaluatie van de hoeveelheid afval afkomstig van de bouwplaats om een strategie van afvalbeheer uit te stippelen.

Deze materiaalinventaris werd opgemaakt door de architect van het project. In combinatie met andere elementen heeft de inventaris toegelaten een strategie (type opdracht en gunningscriteria) uit te werken die kan worden gebruikt om zich ervan te vergewissen dat de onderneming die de opdracht zou toegewezen krijgen het beheer van het afbraakafval zou optimaliseren.

Er kon meer bepaald een tabel van afvalbeheer worden opgemaakt die de inschrijvers dienden in te vullen en bij hun inschrijving dienden te voegen.