Inhoudstafel
Hoe omgaan met de speciale technische voorzieningen vanuit het oogpunt van de luchtdichtheid?
De technische voorzieningen kunnen luchtlekken doen ontstaan, aangezien ze er aanleiding toe kunnen geven dat het luchtscherm moet worden doorboord, zoals in het hieronder schema is te zien.
De keuze en de plaats van de technische installaties (luchtgroep, technische ruimte, afvallokaal...) moeten worden bepaald tijdens het algemene ontwerp van de luchtdichtheid van een gebouw, van bij het begin van het project.
Tijdens de werken is het van fundamenteel belang om voor een goede coördinatie tussen de verschillende actoren te zorgen, om te vermijden dat er doorboringen (HVAC-leidingen, elektrische kokers...) worden gecreëerd na de plaatsing van het luchtscherm, zonder dat ze worden opgevuld.
Het is ook belangrijk om de werken te faseren , om te vermijden dat het onmogelijk wordt om bepaalde plaatsen luchtdicht te maken.
Voorbeelden van doorgangen door het luchtscherm ter hoogte van de technische voorzieningen
Verwarmings- en sanitair-warmwaterinstallaties
Voor de doorboringen zal er naargelang van het geval een geprefabriceerde soepele mof worden geplaatst of een opvulling door middel van bepleistering worden uitgevoerd. Een soepele mof bestaat uit een “buis” waardoor de leidingen lopen, en een al dan niet zelfklevende slab. In het tweede geval zal deze slab correct moeten worden bevestigd met behulp van kleefband.
De te overwegen oplossing zal afhangen van de aard van de wand waardoor de leidingen lopen: metselwerk of houtskelet.
Geprefabriceerde soepele mof
Metselwerk
Bij metselwerk wordt de luchtdichtheid meestal gegarandeerd door pleisterwerk. Dit pleisterwerk kan scheuren rond de leidingen, die kunnen uitzetten . Om zich te wapenen tegen deze scheuren, is het mogelijk om :
- in afwachting een mantelbuis te plaatsen op de plaatsen waar de leidingen zullen lopen, die correct zal kunnen worden gevuld met het pleister. De luchtdichtheid zal later worden gegarandeerd door middel van een soepele mof die bestand zal zijn tegen de uitzettingen;
Plaatsing van een mantelbuis in afwachting en van een soepele mof
- de bepleistering aan de binnenzijde in twee keer uit te voeren : allereerst het pleister aanbrengen op de lopende delen van de wanden behalve loodrecht op de doorboringen, vervolgens de leidingen en de soepele mof plaatsen, en ten slotte de bepleistering voltooien door deze mof te integreren.
Aanbrenging van het pleister aan de binnenzijde in twee keer
Houten dak
Bij een houtskelet wordt de luchtdichtheid meestal gerealiseerd door middel van OSB-platen. Loodrecht op de doorboringen zal ze, net zoals voor de wanden in metselwerk, kunnen worden gerealiseerd door tijdens de plaatsing van de leidingen een soepele mof te plaatsen.
Het is belangrijk om te vermelden dat de doorboringen niet luchtdicht kunnen worden gemaakt door ze te vullen met polyurethaanschuim, omdat bepaalde kieren tussen leidingen niet kunnen worden afgedicht.
Aandachtspunten
Er moet tijdens de uitvoering rekening worden gehouden met een aantal aandachtspunten ;
- de mof vóór of tijdens de plaatsing van de leiding op de leiding aanbrengen. Een latere plaatsing zal zeer ingewikkeld en zelden toereikend zijn ;
- soepele moffen gebruiken die zijn aangepast aan de diameter van de leidingen ;
- het lijmoppervlak van de soepele mof schoonmaken, om er de perfecte hechting van te garanderen ;
- plooien vermijden in het luchtscherm, in de slab van de mof of de kleefband waarmee deze slab op het luchtscherm van de wand wordt bevestigd ;
- Een lekdetectietest uitvoeren zolang de aansluitingen nog bereikbaar en verbeterbaar zijn ;
- de voorkeur geven aan de radiale plaatsing van de kleefband ten opzichte van de buis (in de lijn van de buis), boven een tangentiële plaatsing (overeenkomstig de omtrek van de buis) die ertoe kan leiden dat deze kleefband loskomt ten gevolge van een beweging ;
Radiale plaatsing van de kleefband
Tangentiële plaatsing van de kleefband
Hygiënische ventilatie
Wat betreft de hygiënische ventilatie, betekent de inaanmerkingneming van de luchtdichtheid dat er wordt gebruikgemaakt van gestandaardiseerde, luchtdichte inbouwaansluitingen. Het is voor de ventilatie bijvoorbeeld van belang om kokers te verkiezen die gemakkelijk luchtdicht kunnen worden gehouden.
Voor de doorboringen zal er naargelang van het geval een geprefabriceerde soepele mof worden gebruikt of een opvulling door middel van bepleistering worden uitgevoerd.
Dichte aansluiting voor kanaaldoorgang
Elektriciteit
De technische voorzieningen die in de muren worden geplaatst die in contact staan met de buitenomgeving, zijn vaak noodzakelijk.
Om de luchtdichtheid te garanderen, is het dus mogelijk om :
-
luchtdichte accessoires (moffen, klossen) te integreren ;
Luchtdichte accessoires
-
de standaardklossen volledig in een bad van pleister plaatsen ;
Standaardklossen vol en zat in het pleister plaatsen
-
wanneer de elektrische kabels zijn verbonden met de buitenomgeving en in buizen zijn geplaatst, bestaat een courante techniek erin om silicone in de buis en tussen de kabels te injecteren. Het is belangrijk dat er niet te veel silicone wordt geïnjecteerd, zodat deze prop kan worden verwijderd wanneer er nieuwe draden moeten worden getrokken.
Technische snede in de beschermbuis en de klos
Deurbellen en buitenverlichtingstoestellen
Bij deurbellen en buitenverlichtingstoestellen levert de doorboring voor de elektriciteitskabel weinig problemen op, want het volstaat om de doorboring correct op te vullen met kit, voorgevormde moffen... in overeenstemming met de voorschriften in de paragraaf “Elektriciteit”.
Het volgende filmpje belicht de punten waaraan aandacht moet worden besteed inzake luchtdichtheid voor openingen voor kabels en leidingen.
Dichting rond kabels, leidingen
Bron: ConClip
Hoe omgaan met de zwakke plekken in de schil die zijn toe te schrijven aan de technische voorzieningen, vanuit het oogpunt van de luchtdichtheid?
In de ontwerpfase van de luchtdichtheid van het gebouw zal over het algemeen voorrang worden gegeven aan de uitsluiting van de technische ruimten, de openingen… van het luchtdicht volume. Dit voorschrift zal echter moeten worden genuanceerd in functie van de complexiteit van de geometrie van het luchtdicht te maken volume en de grootte van het gebouw.
Raadpleeg voor meer informatie over de definitie van het luchtdicht volume het dossier Luchtdichtheid verbeteren
Trappenhuizen en liftschachten
Idealiter bevinden de trappenhuizen en liftschachten zich buiten het luchtdicht volume. Daardoor kan het schoorsteeneffect worden beperkt. Er zal ook kunnen worden gebruikgemaakt van een toegangssas voor de gebouwen, waarmee dit schoorsteeneffect ook kan worden bestreden.
Voor de trappenhuizen en liftschachten die ventilatie nodig hebben, wanneer deze zich in het luchtdicht volume bevinden, kan er worden gebruikgemaakt van automatische verluchtingskleppen. Deze kleppen zijn gewoonlijk gesloten. Ze worden met name in de volgende gevallen geopend :
- nood aan rookafvoer, door middel van de rookdetectie in de koker (in geval van een stroompanne automatische opening: positieve openingslogica ;
- nood aan ventilatie, die wordt gedetecteerd aan de hand van verschillende parameters (bedrijfstoestand van de installatie, temperatuur, kwaliteit van de lucht ...).
Aangezien de opening wordt gecontroleerd en het grootste deel van de tijd is gesloten, is het gerechtvaardigd om de klep tijdens de blowerdoortest gesloten te houden om de luchtdichtheid van het gebouw te beoordelen. *** LIEN A AJOUTER SUR "blowerdoortest" VERS ENE04-D05 ***
Met een automatische klep kan het ventilatiedebiet worden geregeld
Openingen van technische kokers
Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de openingen in de hoge gebouwen. Ze werken als schachten waarin het schoorsteeneffect zich perfect kan ontwikkelen.
Het is belangrijk om te vermelden dat deze openingen in de meeste gevallen in het bovenste gedeelte moeten worden geventileerd ( koninklijk besluit van 19 september 1997 ). De toegangselementen moeten dus zeer goed dicht worden gemaakt.
Er zijn twee mogelijkheden om de luchtdichtheid van de openingen te behandelen, afhankelijk van het feit of ze over de volledige hoogte van het gebouw doorlopen, dan wel horizontaal zijn verdeeld.
- Doorlopende opening : er worden automatische verluchtingskleppen geïnstalleerd (zie paragraaf over de trappenhuizen en liftschachten) en de toegangselementen worden perfect dicht gemaakt.
Afdichting van de toegangselementen
-
Horizontale verdeling : de opening wordt op elke verdieping onderverdeeld door de vloeren waardoor de leidingen lopen. Het is dan noodzakelijk dat de vloeren :
- uit niet-brandbare materialen bestaan en een RF (brandweerstand) van ½ u tot 1 u hebben, afhankelijk van of het om een laag, een middelhoog of een hoog gebouw gaat ;
- ter hoogte van de leidingen zijn opgevuld.
Horizontale verdeling, wat de nood aan ventilatie uitsluit
Rook- en warmteafvoeren en luiken
De luchtdichtheid ter hoogte van de rook- en warmteafvoeren (RWA's) of de luiken die toegang verlenen tot niet-verwarmde zolders , moet in het bijzonder worden verzorgd: ze moeten worden beschouwd als horizontale vensters (kleefband tussen vast kader en gebouw, meerdere luchtdichte aanslagen... ).
Het is ook belangrijk om de locatie te bepalen van de luiken en de afvoeren, en om na te gaan of de apparaten zelf aan de luchtdichtheidscriteria voldoen.
Afzuigkappen
De maatregelen op het gebied van luchtdichtheid hangen af van het type afzuigkap:
- afzuigkappen met koolstoffilter : de behandelde lucht blijft in het verwarmd volume. Er wordt niets naar buiten afgevoerd en het luchtscherm wordt dus op geen enkele manier doorboord. Er hoeven geen bijzondere maatregelen te worden genomen. Deze oplossing wordt over het algemeen vaker gebruikt voor kleine installaties.
- afzuigkappen die buitenlucht aanvoeren en/of lucht naar buiten afvoeren : in dat geval moeten de ventilatiekokers luchtdicht worden gemaakt door deze op te vullen op de plaats waar ze door het luchtscherm gaan (zoals wordt uitgelegd in de paragraaf “Hygiënische ventilatie”), en door een luchtdichte klep in de kokers te plaatsen. Deze oplossing wordt over het algemeen vaker gebruikt voor grotere installaties.
Meer weten
In de Gids
Voor meer informatie in verband met het onderwerp:
- Dossier | Luchtdichtheid verbeteren
- Dossier | Een energie-efficiënt ventilatiesysteem ontwerpen
- Voorziening | Luchtdichtheid van de wanden en aansluitingen
*** Voorziening | Infiltrometrietest ***
Andere publicaties van Leefmilieu Brussel
- Leefmilieu Brussel (2010), Fiche 1.1: Luchtdichtheid: terugkerende aandachtspunten in de ontwerpfase , Technisch Verslag Voorbeeldgebouwen
- Leefmilieu Brussel (2010), Fiche 1.2: Luchtdichtheid: wie doet wat? , Technisch Verslag Voorbeeldgebouwen
- Willem J. (2016), Luchtdichtheid, van het ontwerp tot op de werf – Rekening houden met de luchtdichtheid van bij de aanvang van het project , Seminarie Duurzaam Bouwen van 21 april 2016, Leefmilieu Brussel
- Baivier A. (2016), Luchtdichtheid, van het ontwerp tot op de werf, De luchtdichtheid op de werf – Praktische details bij de uitvoering en gebruikte materialen , Seminarie Duurzaam Bouwen van 21 april 2016, Leefmilieu Brussel
Websites
Normen
- Norm NBN S 21-208-3 – Brandbeveiliging in gebouwen - Verluchtingsopeningen in binnentrappenhuizen
Reglementering
- Koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen
- Koninklijk besluit van 19 december 1997 tot wijziging van het koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen
- Koninklijk besluit van 4 april 2003 tot wijziging van het koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen
- Koninklijk besluit van 12 juli 2012 tot wijziging van het koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen
