Terug naar

Maatregelen om te besparen op energie en water op de werf

Naast het ontwerp van een gebouw waarin energie en water verstandig worden gebruikt tijdens de exploitatie van dat gebouw, is het belangrijk om de reflectie voort te zetten tijdens de tussenfasen, in dit geval tijdens de werken met betrekking tot de bouw of de afbraak van het gebouw. Deze fiche schenkt aandacht aan de strategieën met betrekking tot de vermindering van het energie- en waterverbruik dat de werken met zich meebrengen.

Welke conceptuele maatregelen kiezen om het energie- en waterverbruik op de werf te verminderen?

Het is al mogelijk om het energie- en waterverbruik op de werf te beperken door voor bepaalde bouwtechnieken te kiezen:

  • voorrang geven aan de prefabricatie van de elementen ;
  • voorrang geven aan de zogenaamde “droge” bouwwijzen (houten constructies, lichte binnenwanden, droge dekvloeren ...) die het mogelijk maken om het waterverbruik te verminderen, en die in de winter tijdens de droogperiodes geen overmatig verwarmingsverbruik vereisen;
  • voorrang geven aan uiteenlopende maatregelen die de installatietijden en de behandeling beperken (“dubbelwandige” bekistingen kunnen in één keer worden omhooggehesen, enz.).

Een geprefabriceerde dubbelwandige bekisting wordt omhooggehesen

 

image1© Tour Incity

Welk werfbeheer voorzien om te besparen op het energie- en waterverbruik?

De organisatie van de werken kan het mogelijk maken om te besparen op energie en water, door de volgende elementen te voorzien:

  • fasering rekening houdend met de impact van het klimaat en het weer op de werken:

    • beton gieten: te vermijden op warme dagen, want anders is een overvloedige besproeiing noodzakelijk om scheurvorming te vermijden;
    • werkroosters: aan te passen aan de lichtsterkte, om de daglichttoetreding te maximaliseren en het kunstlichtverbruik tot een minimum te beperken;
  • zonering van de werken, rekening houdend met de volgende elementen:

    • groepering van de zones met eenzelfde bestemming (opslag, sortering, werfketen ...);
    • verlichting: waarbij de verkeerstrajecten permanent worden verlicht en de rest van de werf door middel van draagbare apparaten wordt verlicht;
    • hijsen: om het mogelijk te maken het aantal kranen te verkleinen en de ermee verbonden werken te verminderen (grote energieverslinders);
  • Organisatie van de werken:

    • Regelmatige controle : van de tijdelijke waterleidingen, werfmeters ...;
    • De lasten voor de kraan optimaliseren om het aantal hijsbewerkingen te verkleinen;
    • Verscheidenheid brengen in de uitrustingen: om de meest geschikte uitrusting te kunnen gebruiken naargelang van het uit te voeren werk. Voor een kleine last zal bijvoorbeeld een handtakel boven een hijskraan worden verkozen.
    • Verwarming om het bouwwerk te drogen: uit te voeren door ervoor te zorgen dat het gebouw winddicht is (afdichten van de liftschachten, structurele openingen, enz.)
    • Sensibilisering van de werknemers rond energie- en waterbesparing;

Voorbeeld van de actieperimeter van de hijskranen op een werf

 

image2© Fédération Française du Bâtiment

Welke werfuitrustingen kiezen om te besparen op het energie- en waterverbruik?

De volgende uitrustingen en elementen zullen kunnen worden voorzien om te besparen op het verbruik:

  • Elektriciteit:

    • voor uitrustingen kiezen die weinig verbruiken door voorrang te geven aan uitrustingen met een groot werkzaam vermogen , of met een “cosinus phi” (cos φ) die dicht bij 1 ligt;
    • een batterij voor fasecorrectie voorzien op de werf, die het mogelijk maakt om de faseverschuiving te compenseren;
    • de tijdelijke verlichting op de werf uitrusten met spaarlampen ;
    • regeling: de elektrische voedingen uitrusten met een onderbrekingssysteem dat wordt bediend door middel van een klok. De verlichtingstoestellen kunnen ook worden bediend door middel van aanwezigheidsdetectoren en lichtsensoren ;
  • Water:

    • de waterbuizen uitrusten met snelkoppelingen die het water automatisch afsluiten wanneer ze worden losgekoppeld;
    • de spuitstukken van de waterbuizen uitrusten met een openingssysteem waarmee het debiet kan worden geregeld ;
    • het spoelwater recupereren van de betoncentrales, de voertuigen, de goten van de freesmachines na bezinking (opvangbakken);
  • Verwarming:

Er kan ook voor worden gekozen om een stap verder te gaan, door rechtstreeks op de werf de energie op te wekken of het water te verzamelen:

  • fotovoltaïsche panelen installeren op de daken van de werfketen, bijvoorbeeld);
  • regenwatertanks voorzien of bestaande tanks renoveren voor de behoeften van de werf;
  • ...

Welke werfketen om te besparen op energie en water?

Over de werfkeet moet op dezelfde manier worden nagedacht als over een duurzaam gebouw:

  • voor een werfkeet kiezen die in overeenstemming is met de geldende thermische regelgevingen voor langdurige werken (meer dan 2 jaar);
  • energiezuinige elektrische en sanitaire apparaten voorzien;
  • de voorkeur geven aan elektrische stralingsverwarmingsapparaten en deze uitrusten met een elektronisch regelsysteem en een tijdprogrammering ;
  • circulatieventilatoren verkiezen boven airconditioners;
  • de verlichting regelen door middel van een programmeerbare klok (uitschakeling ‘s nachts en tijdens het weekend), aanwezigheidsdetectoren die zijn gekoppeld aan lichtsensoren, en die moeten worden geregeld naargelang van het type ruimte (kantoorruimte, sanitaire ruimte ...);
  • ervoor zorgen dat de deuren automatisch sluiten (beperking van het warmteverlies);
  • schakelaars plaatsen ter hoogte van de ramen om ervoor te zorgen dat het verwarmings- en/of airconditioningsysteem automatisch wordt uitgeschakeld wanneer iemand een raam opent;
  • buitenzonwering voorzien naargelang van de ligging (dakoverstek, vaste of mobiele zonwering);
  • in de zomer een overkapping overwegen, om oververhitting te beperken;
  • sanitair warm water produceren door middel van thermische zonnecollectoren die op het dak van de werfkeet worden geïnstalleerd;
  • regenwater opvangen via de daken van de werfketen, om het vervolgens te gebruiken voor de werftoiletten.

Werfkeet

 

image3© Konstructa

Hoe het verbruik monitoren tijdens de werken?

Een goede voltooiing van de benadering gaat noodgedwongen gepaard met een monitoring van alle uitgevoerde maatregelen, om na te gaan of ze efficiënt zijn en eventueel gebreken vertonen. De milieucoördinator zal kunnen instaan voor de analyse en de opvolging van de monitoring:

  • doelstellingen bepalen omtrent het energie- en waterverbruik in het eisenprogramma;
  • meters plaatsen (elektriciteit, gas, stookolie, drinkwater en opgevangen regenwater ...) op de werfketen;
  • de (vaste of mobiele) machines die het meest verbruiken, uitrusten met energie- en watermeters;
  • een meetschema opstellen om te helpen bij de opneming van de verschillende energie- en waterverbruiken;
  • het energie- en waterverbruik analyseren en de posten aan het licht brengen die een overmatig verbruik veroorzaken;
  • de verhouding opvolgen tussen het regenwaterverbruik en het drinkwaterverbruik;
  • sensibiliseren en communiceren  door het verbruik aan te kondigen op de site;
  • een monitoringsysteem voorzien met betrekking tot het transport van de goederen die noodzakelijk zijn voor de werken: registratie van het aantal leveringen, de afstanden die worden afgelegd tussen de laad- en losplaatsen ...;
  • ...

Meer weten

In de Gids

Voor meer informatie in verband met het onderwerp in de gerelateerde inhoud die aan het einde van de pagina wordt vermeld.

Websites

Bibliografie

Laatste herziening op 07/12/2022