Monitoring van het waterverbruik en lekdetectie

Welke soorten lekken bestaan er?

Er zijn verschillende redenen voor waterlekkage, waaronder:

• corrosie van waterleidingen (perforatie of breuk van de leiding) ;
• doorboren van leidingen (werken, schokken, enz.) ;

• defecte apparatuur (afdichtingsproblemen of interne problemen) :

  • kranen ;
  • sanitair ;
  • huishoudtoestellen ;
  • enz.
• slechte verbindingen tussen de verschillende leidingen (flenzen, schroefverbindingen, enz.) ;
• slijtage van het veiligheidsventiel van de boiler.

Hoeveel water gaat er verloren per type lek?

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de hoeveelheid water die kan worden verspild als gevolg van een lek in een onderdeel van de installatie. Deze cijfers zijn indicatieve gemiddelden en zouden veel hoger kunnen liggen naargelang van de werkelijke debieten en de huidige prijs per m³ (de prijs kan variëren naargelang van de factureringsregeling, de totale verbruikte hoeveelheden, enz.).

* Gemiddelde kostprijs gebaseerd op het huishoudelijk tarief van 2021 (€ 3,36 /m³ inclusief btw) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Welke lekdetectiesystemen bestaan er voor kleine gebouwen?

Voor kleine gebouwen waar de gebruikers de mogelijkheid hebben om met de installatie te interageren (afzonderlijke woningen of kleine kantoren), kan, hetzij voor een nieuw gebouw, hetzij voor een bestaand gebouw, een lekdetectieapparaat met de volgende kenmerken worden geïnstalleerd :

• plaatsing aan de toevoer van het leidingwater ;
• activatie van een alarm wanneer gedurende een bepaalde tijd een continue waterstroom wordt gedetecteerd ;
• bediening van een magneetventiel dat de watertoevoer blokkeert voor bepaalde modellen ;
• kostprijs tussen 250 en 1000 euro, afhankelijk van de gekozen technologie en het niveau van de interventie (nieuw / bestaand / ingrijpend systeem of niet, enz.). Sommige leveranciers bieden ook aanvullende diensten aan (automatische meteruitlezing, gebruikersinterface, enz.) waarvoor een aanvullend jaarabonnement nodig kan zijn.

 Lekdetector met optische meteruitlezing

© Shayp

© Leefmilieu Brussel

© Leefmilieu Brussel

Welke systemen voor lekdetectie en verbruiksmonitoring bestaan er voor grote gebouwen?

Voor grote gebouwen (kantoren of collectieve woningen) kan een systeem worden toegepast dat uit de volgende elementen bestaat :

• Meters en eventuele bijbehorende gemotoriseerde kleppen, verbonden met het GTB door middel van bekabeling of draadloze technologie (Bluetooth, Wifi), te plaatsen op :

  • de hoofdtoevoer ;
  • secundaire netwerken (afgesplitste watermeters) om differentiatie van het gebruik mogelijk te maken (cafetaria, verdiepingen, sanitair blok, enz.) ;

• GTB (Gecentraliseerd Technisch Beheer) :

  • lekdetectiesoftware ;
  • gebruikersinterface (mobiele telefoon, computer, enz.) voor het bekijken van monitoringsgegevens van het verbruik en/of het ontvangen van alarmen ;
  • besturing van eventuele servomotoren (watertoevoer/-afsluiting) op basis van lekkagesensoren of andere soorten besturing (bv. bewegingsdetectie voor een sanitair blok, klok, enz.).

Een dergelijke installatie maakt het mogelijk om :

• het waterverbruik op afstand te monitoren (zonder manuele lezing) ;
• de verbruiken te verdelen over elke post ;
• afwijkingen in het verbruik op te sporen (op basis van historiek, statistieken, enz.) ;
• waterlekken te detecteren en te rapporteren ;
• de watertoevoer naar bepaalde zones eventueel op afstand te regelen (automatiseringsfunctie).

Welke aandachtspunten moeten bij het ontwerp in acht worden genomen?

• houd bij de watertoevoer rekening met een ruimte van +/-50 cm die nodig is voor het apparaat (meter, klep, servomotor) ;
• plaats de meter(s) op een toegankelijke plaats voor manuele aflezing en onderhoud, en in de gemeenschappelijke ruimten voor collectieve woningen ;

• de netwerkisolatie na de detector moet gebeuren door :

  • hetzij een manuele klep ;
  • hetzij een door een servomotor gestuurde klep ;
• voor systemen met servomotoren, moet een elektrische aansluiting voorzien worden ;
• voor GTB-systemen, moet een passende studie worden uitgevoerd ;
• geef de voorkeur aan lowtech-systemen die van nature minder kans hebben op lekken en defecten.

Welke andere apparaten zijn er om lekken van huishoudelijke apparaten te stoppen?

Voor huishoudelijke apparaten zoals wasmachines, vaatwassers, koffiezetmachines, verkoopautomaten van dranken, ijsmachines, enz. bestaan er beveiligingssystemen, "aquastop" genaamd, die automatisch de watertoevoer afsluiten in geval van een lek (magneetventieltechnologie, mechanisch of pneumatisch systeem). Deze worden aangesloten op de kraan die het te beveiligen toestel voedt.

Aquastop

© Leefmilieu Brussel

Meer weten

Websites

• Energie-environnement.ch (FR & DE)

  • Als de kraan lekt