Het risico van milieuvervuiling beheersen

De watervervuiling op de afvloeiingsoppervlakken beperken

Dit gebeurt als volgt:

• Het water zo dicht mogelijk bij de plaats waar het neerkomt infiltreren, om te voorkomen dat het tijdens de afvloeiing verontreinigende stoffen opneemt ;

• Het afvloeiingsdebiet beperken ;

• De afvloeiingsoppervlakken schoonmaken zonder producten die schadelijk zijn voor het leefmilieu ;

• Bij nieuwbouw of renovatie, ecologische materialen voor de oppervlakken kiezen die geen verontreiniging door uitwassing veroorzaken (zie de dossiers Materiaal) ;

• Groendaken kiezen die geen gebruik van kunstmest en pesticiden vereisen.

De rechtstreekse lozing van verontreinigende stoffen in het milieu voorkomen

Als de mogelijkheid bestaat dat occasioneel sterk vervuilende stoffen kunnen vrijkomen, moet men bijzondere aandacht besteden aan de preventiemaatregelen en aan de bevordering van de externe controle.

Men moet rekening houden met rampscenario's:

• Bij brand, het bluswater bevat toxische stoffen.
• Bij overstromingen die opgeslagen materialen meevoeren.

Te nemen maatregelen om de gevaren van accidentele vervuiling te beperken:

• Een ondoorlatend bufferbekken voorzien, eventueel met aanplantingen, met kleppen bij de in- en uitgang, zodat men de vervuiling kan opsporen, insluiten en gepast behandelen.
• Ondoorlatende, onbrandbare vloeren installeren die bestand zijn tegen de fysische en chemische werking van de vloeistoffen, op terreinen en in lokalen waar stoffen worden opgeslagen of behandeld die gevaarlijk zijn voor de mens of die het water en de bodem kunnen verontreinigen.
• Deze terreinen voor de opslag en het lossen isoleren door middel van een verhoogde drempel (of een equivalente voorziening) en ze zo aanleggen dat waswater en toevallig verspreide stoffen worden opgevangen. Opslagplaatsen voor stoffen die gevaarlijk zijn voor aquatische ecosystemen, moeten zo worden aangelegd dat het risico zelfs in extreme omstandigheden wordt beperkt. De insluitingsbekkens moeten in het geval van overstroming of brand de verontreiniging vasthouden.
• Niet-compatibele producten in aparte opslagzones bewaren.

> Gevaarsymbolen

Het niveau van de watervervuiling evalueren

Men moet het niveau van de watervervuiling evalueren om het op gepaste wijze te kunnen behandelen voor het in de natuur wordt geloosd.

Voorbeelden van bronnen van vervuiling:

• Vervuiling door koolwaterstoffen als gevolg van de afvloeiing over wegen en parkeerterreinen
• Vervuiling door zware metalen als gevolg van de afvloeiing langs metalen oppervlakken: daken met een hoge verhouding metalen elementen zonder beschermende bekleding, onderdelen van de hemelwaterafvoer (goten, regenpijpen, dakbedekking van gepatineerd zink, koper, Corten-staal enz.) of langs wegen en parkeerterreinen. Geen daken en bekledingen met een hoge verhouding metalen elementen en zonder beschermende bekleding gebruiken!
• Chemische vervuiling als gevolg van los- of opslagzones voor verontreinigende stoffen (voeding, landbouw, chemie, toxische stoffen...)
• Vervuiling door opgeloste/zwevende organische stoffen als gevolg van de afvloeiing langs beplante oppervlakken (stof, bladeren...).
• Atmosferische vervuiling door deeltjes (stof, pollen...) of door de ontbinding van verbrandingsgassen.

Informatie over de mogelijke vervuiling, afhankelijk van het type van het afvloeiingsoppervlak

Bron : EAWAG

Het afvloeiingswater zuiveren

De behandeling van vervuild water voor zijn lozing in de natuur hangt af van de aard en de concentratie van de verontreinigende stoffen, de stroomafwaartse voorziening voor waterbeheer, het risico van accidentele vervuiling en het ontvangende milieu.

Men onderscheidt 3 zuiveringsmechanismen in de VHB :

• Bezinking : verwijdert een groot gedeelte van de organische stoffen, koolwaterstoffen, zware metalen enz. uit het afvloeiingswater.

• Filtratie via :

  • gebruik van de natuurlijke bodem. Dit heeft het nadeel dat de verontreiniging in de eerste 30-100 centimeter van de bodem wordt geconcentreerd, zodat de grond in een afvalstof verandert die na het gebruik moet worden behandeld. Deze techniek moet het voorwerp zijn van een grondig onderzoek door een gespecialiseerd studiebureau.
  • Het gebruik van een adsorbtiefilter voor metalen elementen is te verkiezen, omdat het rendement beter en het vervuilde volume kleiner is.
• Fytoremediatie : voorzieningen met een voorafgaande filtratie door een laag humus zijn te verkiezen. Deze techniek moet eveneens het voorwerp zijn van een grondig onderzoek door een gespecialiseerd studiebureau. Men kan ze gebruiken voor de behandeling van parkeerterreinen voor minder dan 20 auto's.

De onderstaande voorzieningen voor voorbehandeling kunnen nodig zijn als aanvulling van de voorzieningen voor waterbeheer:

• Roosters verhinderen dat grote lichamen en voorwerpen de leidingen en de buizen bereiken, ze verstoppen en de goede werking van de stroomafwaartse VHB belemmeren. Ze worden voor alle andere voorzieningen voor waterbeheer geïnstalleerd.
• Bezinksystemen (bezinktank, bezinkvak met coalescerende filter) verlagen de verontreiniging van het water voor het wordt geïnjecteerd in een voorziening voor waterbeheer. Dit beperkt verstoppingen en concentreert het bezinksel en de verontreinigende stoffen op een goed bereikbare en gemakkelijk te onderhouden plaats, in plaats van ze door het geheel van de VHB te verspreiden.
• Filters verwijderen een groot gedeelte van de koolwaterstoffen, de PAK, de zware metalen (lood, koper, zink, cadmium...) en de fosfaten. Een follow-up en een regelmatig onderhoud zijn nodig om de effectiviteit van de behandeling te garanderen.
• Afscheiders voor koolwaterstoffen , toestellen die zwevende koolwaterstoffen uit afvalwater en afvloeiingswater verwijderen. Ze mogen niet worden gebruikt om chronische vervuiling te verwijderen. Ze worden alleen geïnstalleerd als er een gevaar op accidentele pollutie bestaat (bijvoorbeeld in benzinestations, grote parkeerterreinen, parkeerterreinen met hoge rotatie...). Een afscheider voor koolwaterstoffen van klasse I met coalescerende filter (< 5 mg/l uitstoot van koolwaterstoffen) is het minimum. Men moet hem laten voorafgaan door een slijkafscheider die de grovere deeltjes en elementen (aarde, zand, grind en ander vuil) uit het afvloeiingswater verwijdert.

Opdat ze goed zouden werken, moeten zuiveringsvoorzieningen correct gedimensioneerd zijn en goed worden onderhouden.

Voor de infiltratie in bodems met een hydraulische geleidbaarheid van 36 tot 36000 mm/u moet een grondige voorstudie rekening houden met het vervuilingsrisico en de kwetsbaarheid van de site, om er zeker van te zijn dat de infiltratie zonder gevaar voor het milieu kan gebeuren. Men moet zuiveringsvoorzieningen toepassen om accidentele vervuiling op te vangen.

Ten slotte moeten de verontreinigingspieken afgetopt zijn voor het afvloeiingswater in oppervlaktewater wordt geloosd.

Chronische vervuiling van hemelwater

Bezinking is een effectief middel tegen de chronische vervuiling van hemelwater. Ze vindt bij voorkeur plaats voor het water naar de VHB gaat, om de verstopping van de voorzieningen tegen te gaan en de sedimenten en verontreinigende stoffen te concentreren op een goed bereikbare en gemakkelijk te onderhouden plaats, in plaats van ze door het geheel van de VHB te verspreiden De bezinking kan gebeuren in een VHB zoals een sloot of een infiltratiegoot met gras, een voorziening voor fytoremediatie, een bezinkselbekken of een bezinkselsysteem (zie voorbehandeling).

Buffering- en zuiveringsgeulen voor afvloeiingswater van parkeerterreinen en wegen (Portland, Oregon)

 

 

Greppel voor de verzameling en zuivering tussen parkeerplaatsen: business park, Krems (Oostenrijk) en Portland, Oregon (VS)

 

Bron : Margolis et Robinson « Systèmes vivants et paysage ».

 

Bron : Margolis et Robinson « Systèmes vivants et paysage ».

Bron : Margolis et Robinson « Systèmes vivants et paysage ».