Ontwerpstrategie
Het huis is vormgegeven rondom een patio: de slaapkamers en het atelier vormen het hoofdvolume aan de straatkant, de woonkamer geeft uit op de tuin.
Het samenstellingsprincipe is vrij eenvoudig, met als doel grote flexibiliteit in het plan te brengen en het huis een groot aanpassingsvermogen te verlenen. We herkennen de zeer systematische insteek van de Brusselse huizen, met twee traveeën en een flexibele paal-/balkstructuur.
De gebruikte materialen zijn gekozen om de impact van de constructie op het milieu te beperken en om een optimale luchtkwaliteit te garanderen door de VOS-emissies te beperken. Hiervoor zijn natuurlijke materialen gebruikt die mechanisch zijn geassembleerd in plaats van gelijmd, zijn de verven op kleibasis en is het hout behandeld met natuurlijke oliën.
Samenstelling van de wanden
Buitenmuren
De constructie tussen de aangrenzende gebouwen wordt uitgevoerd met een constructiesysteem dat bestaat uit een primaire structuur van houten kolommen/balken en een strovulling.
De milieu-impact van de materialen is zeer laag:
- systeem met een maximum aan massief hout en weinig lijm en bewerkte producten;
- stro en klei van lokale herkomst (Heylissem en Saint-Aubin);
- zeer weinig afval: de strobalen zijn immers niet verpakt en de zuilen worden in de werkplaats geprefabriceerd;
- hout met FSC- of PEFC-certificaat.
De structuur is 46 cm dik, dat is de breedte van een baal stro. De balen worden samengeperst en vervolgens aan beide zijden voorzien van een laag aarde. Aan de binnenzijde worden de muren afgewerkt met kleipleister, terwijl de muren aan de buitenzijde worden beschermd met een regenbarrière en gevelstenen.
Meer informatie in het Dossier | Duurzame keuze van bouwtechnieken en bouwelementen en het Dossier | Omkeerbaar en circulair bouwen
Buitenmuren
Scheidingsmuren
De gemeente Oudergem eist dat de scheidingsmuur van baksteen wordt gemaakt. De architecten kozen voor holle stenen gevuld met rotswol om de wand thermisch efficiënter te maken. Aan de buitenkant zijn de stenen gemetseld.
Scheidingsmuur
Wanden en voorzetwanden
De wanden en voorzetwanden zijn gemaakt van hennep-kalk-betonblokken. De blokken zijn afgedekt met een compatibel pleister dat bestaat uit natuurlijk gips, kalk en zand.
Het gebruik van dit type blok zorgt voor thermische inertie in het gebouw en een goede akoestische kwaliteit, naast het voordeel dat het weinig CO2 uitstoot tijdens de productie. Op het einde van zijn levensduur kan het metselwerk gemakkelijk worden afgebroken en biedt het vele mogelijkheden voor hergebruik: bodemverbeteraars, hennep-kalk-stortbeton, losse isolatie ...
Binnenwanden
© Karbon' Architecture
Meer informatie in het Dossier | Duurzame keuze van niet-dragende muren en wanden
Binnenvloeren
Vloerbalken van douglasspar (4/23) dienen als vloerstructuren. De latten zijn diagonaal gespijkerd om ze te verstevigen. Omdat ze ook dienen als afwerking in de slaapkamers, worden ze gedurende het hele bouwproces zorgvuldig beschermd. De vloeren hebben een geluidsisolatielaag van glaswol met een plantaardig bindmiddel die even dik is als de vloer. Door een verlaagd plafond dat los staat van de vloer kunnen de technische elementen worden verborgen en kan de akoestische weerstand van het geheel worden verbeterd.
Meer informatie in de voorziening | Lichtgewicht akoestische dragende vloer en de voorziening | Lichtgewicht akoestische droge zwevende dekvloer
Van boven naar beneden:
- Latten
- Vloerbalken van douglasspar
- Geluidsisolatie, even dik als de balken
- Los verlaagd plafond
Binnenvloeren
© Karbon' Architecture
Dak
De daken zijn plat. Ze zijn voorzien van zonne- en fotovoltaïsche panelen boven het hoofdvolume, evenals een groendak boven het volume van de woonkamer.
Van boven naar beneden:
- EPDM-afdichting;
- 14 cm rotswol van hoge dichtheid;
- dampscherm;
- diagonale lattenvloer;
- 4/23 vloerbalken van douglasspar + cellulose met dezelfde dikte als de balken;
- hygrovariabel dampscherm + gipsvezelplaat.
Vloerplaat
De vloerplaat is aan de voorzijde geïsoleerd met hennep-kalkbeton en aan de achterzijde met PIR.
Van onder naar boven:
- Betonplaat 15 cm;
- isolatie (hennep-kalkbeton of PIR);
- dekvloer;
- afwerking met tegels of planken.
Afwerkingen
Een deel van het interieur zal worden afgewerkt met hergebruikte materialen: de tegels op de begane grond en in de badkamers, evenals de terrastegels in blauwe hardsteen. Dit gebeurde op basis van de mogelijkheden en voorraden die werden gevonden op het moment van de afwerking, via gespecialiseerde coöperaties op het gebied van hergebruik of via wederverkopers van materialen van het OPALIS-platform.
Meer informatie in het Dossier | Hergebruik-hertoepassing van bouwmateriaal
Opgedane ervaring
- Een hout/stro/aarde-project is qua ontwerp en bouwtijd vergelijkbaar met een houtskeletproject;
- de belangrijkste beperkingen zijn vandaag de dag nog steeds het gebrek aan kennis en praktijk van materialen zoals stro, en dus het gebrek aan beschikbare gespecialiseerde bedrijven;
- qua kosten ligt dit project vrij dicht bij een houtskeletbouw (verschil ongeveer 10%). Om de kosten te rationaliseren, kan het ontwerp worden geoptimaliseerd door afmetingen 'groter dan de balen' te vermijden;
- het ontwerpen van een gebouw uit stro is niet nieuw. Aan de andere kant moeten we nu de moed opbrengen om te communiceren en de verschillende actoren in de bouwsector gerust te stellen over deze techniek.
