Inhoudstafel
- Welke soorten externe fietsdragers bestaan er?
- Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende types fietsdragers?
- Welke varianten moeten worden vermeden?
- Welke fietsdrager verdient de voorkeur?
- Hoeveel plaatsen moeten worden voorzien?
- Hoe worden de bevestigingen aangebracht?
- Wat zijn de afmetingen?
- Met welke kosten moet men rekening houden?
- Wat zijn de aandachtspunten voor de exploitatie, het beheer en het onderhoud?
- Meer weten
Welke soorten externe fietsdragers bestaan er?
Omgekeerde U
of boog
Een in de grond verankerde omgekeerde U.
Fietsenrekken
Compacter stallingsysteem waarin men de fiets kan plaatsen en bevestigen, eventueel afwisselend hoog en laag.
De rekken moeten uitgerust zijn met een systeem om het frame vast te houden en een hangslot te bevestigen. Ze moeten geschikt zijn voor alle bandentypes.
Eenvoudige fietsklemmen moeten overal worden vermeden.
Hangsystemen
Systeem om de fiets aan het stuur of het voorwiel op te hangen, aan een metalen haak die aan de muur of het plafond bevestigd is.
Er bestaan varianten: aan het plafond bevestigd systeem met katrol, aan de wand bevestigde fietsdrager.
Fietsenrek
op twee niveaus
Systeem met twee fietsenrekken boven elkaar.
Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende types fietsdragers?
| Soorten fietsdragers | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|
| Omgekeerde U | Eenvoud, vlotte integratie, beperkte kostprijs, mogelijkheid om frame en wielen vast te maken, geschikt voor alle antidiefstalsystemen, gemakkelijk schoon te maken. | Vraagt meer plaats dan andere soorten fietsdragers. |
| Fietsklem met steun | Compact, afwisselend hoog/laag: men kan meer fietsen opbergen. |
Niet in gelijke mate geschikt voor alle soorten fietsen. De fietsen zijn moeilijk te hanteren omdat de sturen in elkaar haken. De vloerelementen bemoeilijken de schoonmaak. |
| Ophangelementen |
Beduidende plaatswinst Meer geschikt voor langetermijnstalling. Verbeterde systemen met veren vereenvoudigen het heffen. |
Beperkt tot lichte fietsen, niet geschikt voor elektrische fietsen. Vereist een zekere kracht van de gebruiker. Uitgesloten voor parkeren van korte duur. |
| Fietsenrek op twee niveaus | Interessante plaatswinst, vooral voor grote fietsstallingen (meer dan 200 fietsen). | Occasioneel gebruik, niet aanbevolen voor dagelijks gebruik, dus vooral geschikt voor kantoorgebouwen en grote fietsstallingen (NMBS-stations, enz.). |
Welke varianten moeten worden vermeden?
Er bestaan veel varianten die er aantrekkelijk uitzien, maar weinig praktisch zijn. Jammer genoeg vertonen ze altijd minder geslaagde aspecten dan het klassieke model. Te lange modellen zijn onhandig voor fietsen met tassen en kinderstoeltjes; bij te smalle modellen kan men de fiets niet voor- en achteraan vastmaken; bij te lage modellen kan de fiets omvallen ...
De onderstaande afbeeldingen tonen enkele varianten en hun nadelen.
Welke fietsdrager verdient de voorkeur?
De omgekeerde U is in het algemeen aanbevolen voor alle gebruik, met uitzondering van individuele woningen. Bij renovaties moet men proberen een voldoende grote ruimte te vinden voor het vastgestelde aantal fietsdragers (zie dossier Fietsenstallingen realiseren). Alleen als het echt onmogelijk is, kan men andere soorten fietsdragers overwegen.
Voordelen:
- De omgekeerde U wordt dankzij haar eenvoud en kleine grondoppervlakte gemakkelijk in de omgeving geïntegreerd.
- Dit model is geschikt voor alle fietsen. Het is het 'universele' model bij uitstek.
- Het is bijzonder geschikt voor parkeren van korte of middellange duur.
- Een U kan twee fietsen ontvangen, met het stuur in tegengestelde richting om de bewegingen van de fietsers te vergemakkelijken. In het ideale geval maakt hun plaatsing ze aan beide zijden toegankelijk.
- Deze voorziening is geschikt voor de meeste antidiefstalsystemen. Men kan de twee wielen en het frame met een hangslot vastmaken.
- Zeer lange levensduur.
- Gemakkelijk onderhoud.
Hoeveel plaatsen moeten worden voorzien?
Voor de principes van de dimensionering verwijzen we naar:
- Voor het aantal aan te bieden plaatsen: zie het dossier Fietsstallingen realiseren > Aantal plaatsen;
- Voor de dimensionering van de stallingsruimten en de doorgangen: zie het dossier Fietsstallingen realiseren > Stallingsruimten
De GSV en de milieuvergunning kunnen specifieke voorwaarden stellen aan het parkeren van fietsen. Om alles te weten te komen over de milieuvergunning, zie ook de Administratieve gids op de website van Leefmilieu Brussel.
Hoe worden de bevestigingen aangebracht?
- In de vloer: de verankering van de beugels in de vloer gebeurt ofwel met platen bevestigd door antidiefstalbouten, ofwel ingebouwd in de vloer. Platen zijn gemakkelijker aan te brengen maar minder solide. Bij een verankering in de vloer moet het ondergrondse gedeelte verhinderen dat de drager naar omhoog wordt getrokken.
Men kan de dragers ook in blokken van drie of meer groeperen. - Op een plaat geschroefde fietsdrager: Naast individuele montage is het ook mogelijk om een serie bogen op een rek te combineren. Deze oplossing heeft het voordeel dat de installatiekosten aanzienlijk worden beperkt. Het is ook mogelijk om tests uit te voeren om de juiste plaatsing van de rekken te bepalen. Als het niet mogelijk is om grote gaten in de vloerbedekking te boren, is een rek een te overwegen oplossing.
Meer informatie in het vademecum > Systemen voor kleine installaties (1 tot 20 fietsen)
Wat zijn de afmetingen?
De volgende afmetingen zijn aanbevolen:
- Hoogte: 60-80 cm
- Breedte: min. 80 cm en max. 100 cm
- Bij voorkeur aangevuld met een horizontale stang op 20 cm van de bovenste stijl
- Dwarsbuis: vlakke doorsnede
- Dikte van de buizen: max. 5 cm
- Bestand tegen een zijwaartse kracht van 100kg
- Bevestigd met platen of door de poten in beton te verzinken (min. 25 cm in de bodem).
- Ruimte tussen twee bogen: 100 cm bij een montage van de steunen haaks op de straat; 140 cm voor schuin geplaatste bogen (in een hoek van 45°).
Men moet een vloeroppervlakte van ongeveer 2 m² per fiets voorzien, de doorgangen en de ruimte voor het manoeuvreren niet meegerekend.
Met welke kosten moet men rekening houden?
Hoewel de kosten van een parkeergarage tien tot twintig keer hoger zijn dan voor een fietsenstalling, worden deze laatste toch nog vaak onderschat. Men moet met de volgende aspecten rekening houden:
- investerings- en installatiekosten: voor een U moet men ongeveer € 170 rekenen voor een individuele montage, en € 100 per steun voor een seriemontage. Om de kosten te drukken kan men meerdere U's samenvoegen op één rek;
- onderhoudskosten en kosten voor de verwijdering van achtergelaten fietsen en hangsloten;
- fiscaal voordeel voor bedrijven;
- andere premies en voordelen.
Wat zijn de aandachtspunten voor de exploitatie, het beheer en het onderhoud?
- Informatie van de gebruikers
Men kan informatie-, communicatie- of bewustmakingsmaatregelen overwegen om het gebruik van de voorzieningen te bevorderen. Dat geldt vooral wanneer het complexe voorzieningen betreft (bv. gebruik van fietsrekken op twee niveaus).
Men kan ook zelfklevers op de fietsdragers aanbrengen om uitleg te geven over het juiste gebruik.
- Schoonmaak
- De vloer rond en onder de fietsdragers moet elke maand worden schoongemaakt. Bij regenweer verzamelen de fietsen modder en deeltjes rubber van autobanden, zodat ze tijdens het stallen zwarte sporen maken op de vloer.
- Om de schoonmaak te vergemakkelijken, moet men obstakels en hinderlijke elementen zoveel mogelijk vermijden.
- De eenvoudigste dragers (omgekeerde U, haken) zijn ook het gemakkelijkst schoon te maken. Hangsystemen belemmeren de doorgang van industriële schoonmaakmachines niet.
- Verwijdering van fietswrakken en achtergelaten fietsen
- Tijdens regelmatige controles van de voorzieningen kan de aanwezigheid van achtergelaten fietsen, fietswrakken of slecht geparkeerde fietsen worden opgespoord. Deze controles worden uitgevoerd in een vastgelegde zone (het activiteitsdomein) met een bepaalde frequentie.
- Communicatie is belangrijk: de beheerder moet de gebruikers tijdig informeren, via een gepast kanaal (berichten op de fietsen en hangsloten, affiches in de gemeenschappelijke delen (lift, valven enz.), e-mail, bericht op het intranet enz.). De boodschap moet positief worden geformuleerd: "Om de fietser in optimale omstandigheden te kunnen ontvangen zullen hinderlijke fietsen en hangsloten worden verwijderd ... ". Als de eigenaars zich niet melden, wordt hun materiaal verwijderd.
- Verwijdering en opslag: De fiets wordt opgehaald door de duidelijk herkenbare beheerder of door een gemandateerd bedrijf. In Brussel is er sinds 2012 een centrale opslagplaats voor achtergelaten fietsen die alle fietsen van de gemeentelijke depots verzamelt, zodat eigenaars op vertoon van een bewijs (diefstalaangifte, aankoopfactuur, fietspaspoort, hangslot, enz.) hun fiets kunnen terugkrijgen.
- Recyclage: Als de eigenaar zijn/haar fiets niet is komen ophalen na de wettelijke opslagtijd, wordt de fiets gerecycleerd of gewoon geliquideerd. Bedrijven in de sociale economie, zoals de vzw CyCLO, leiden mensen op tot fietsmonteurs en -recycleerders met het oog op hun reïntegratie op de arbeidsmarkt. en fietspunten. CyCLO vzw is de beheerder en de strategie wordt vastgelegd in overleg met de verschillende diensten van de Brusselse gemeenten. Het is soms mogelijk om uw fiets terug te vinden door een kijkje te nemen op de website Bikebank.
Zie vademecum > 3.3.3 Beheer
- Levensduur
Een goed onderhoud en het gebruik van materialen van goede kwaliteit garanderen een lange levensduur van de fietsdragers.
De normen voor de materialen worden vermeld in het Fietsvademecum – Fietsparkeervoorzieningen:
- NBN EN ISO 1461: Galvanisatienorm;
- NBN EN ISO 2409: Verven en vernissen;
- ISO 9227: corrosietest.
- NBN EN ISO 4628-3 Verven en vernissen, evaluatie van de mate waarin roest door verflagen heen dringt op basis van een reeks voorbeeldplaten.
De Nederlandse accreditatie-instelling FietsParKeur heeft een reeks aanvullende normen en eisen opgesteld. Naast de bovengenoemde kwaliteitseisen voor fietsparkeersystemen heeft deze instelling een reeks aanvullende eisen gedefinieerd (bijv. inbraaktest).
Meer weten
Websites
Bibliografie
- COVELIERS L. (2007), Fiche technique sur le stationnement des vélos en voirie, Pro Velo vzw, Brussel.
- BRUSSEL MOBILITEIT (2013), Fietsvademecum, Fietsparkeervoorzieningen – Aanbevelingen voor het fietsenstallingsbeleid, Gewestelijke Overheidsdienst Brussel (GOB), Brussel.
- GEMEENTE UTRECHT (2010), Inspiratieboek fietsparkeren, Stedenbouw Gemeente Utrecht.
- CROW (2010), Leidraad fietsparkeren, Utrecht.
- STICHTING FIETSPARKEUR(2011), Normstellend document meerlaags fietsparkeren, Nieuwegein, Nederland.
