Terug naar

Ontwerpen om een structuur uit elkaar te halen, te ontmantelen en te demonteren (Design for Deconstruction)

Van bij het ontwerp in overweging nemen op welke manier de bouwelementen en materialen zullen kunnen worden uiteengehaald, betekent dat er tegelijkertijd op verschillende niveaus moet worden nagedacht:

  • Materialen: materialen kiezen die op het einde van de levensduur of het gebruik nog altijd gemakkelijk kunnen worden gebruikt. Ze moeten kunnen worden losgemaakt van de aangrenzende materialen en producten, in plaats van noodgedwongen te moeten worden vernietigd, en de vorming van stof beperken. Er moet bijgevolg ook bijzondere aandacht worden besteed aan de afmetingen van de elementen, door te anticiperen op de mogelijkheid om ze af te voeren langs doorgangen, zonder eerst openingen te maken in het gebouw of het gebouw eerst te veranderen.
  • Assemblages: assemblages en technische details ontwerpen die een vlotte demontage mogelijk maken. Het op punt stellen van de details van de verbindingen bepaalt of de geplaatste elementen en materialen effectief zullen kunnen worden aangepast of afgebroken. Er moet echter in het bijzonder op worden gelet dat er geen zwakke punten worden gecreëerd met betrekking tot de algemene dichtheid van het gebouw (geluid-, thermische, lucht- en waterdichtheid). De volgende overwegingen vormen een leidraad voor de ontwikkeling en de technische precisie van de uitgevoerde assemblages:

    • Vereenvoudiging van de verbindingen
    • Gebruik van bevestigingssystemen die het mogelijk maken om de bestanddelen te demonteren en te hermonteren, zodat de materialen kunnen worden teruggewonnen (hergebruik / recyclage)
    • Gestandaardiseerde bevestigingssystemen gebruiken
    • Mechanische bevestigingen en verbindingen gebruiken en chemische verankering en lijming vermijden
    • Minder bevestigingen gebruiken
  • Bouwelementen: de bouwelementen moeten zoveel mogelijk in hun geheel van de rest van de constructie kunnen worden losgemaakt, om op termijn hergebruik van het volledige bouwelement, of van de materialen en producten waaruit het bestaat, in een andere constructie te bevorderen. Die mogelijkheid hangt hoofdzakelijk af van de assemblages tussen de verschillende bouwelementen waaruit het gebouw bestaat. Als het mogelijk is om bouwelementen van elkaar los te maken, kunnen de betrokken bouwelementen worden vervangen zonder andere elementen aan te tasten.
  • Actoren: garanderen de beschikbaarheid van informatie over de demontage van de gebruikte elementen. Deze informatie bevindt zich idealiter in het postinterventiedossier, samen met de technische fiches van de gebruikte materialen en componenten. Alle informatie voor demontage, hergebruik of recyclage is op die manier samengevoegd en beschikbaar voor de bewoner of de eigenaar.

Niet alleen de afbouwcapaciteit van het gebouw is op het einde van de levenscyclus of bij zware renovatie gebaat bij de hier aangehaalde principes. Bedenk ook dat het regelmatige onderhoud erdoor vergemakkelijkt en dat de hinder bij een lichte renovatie wordt beperkt.

Bijvoorbeeld:

  • Indien er schade optreedt aan de isolatie, dan is in een schilopbouw met buitenisolatie een vlottere en goedkopere interventie mogelijk, terwijl het vervangen van isolatiemateriaal in een holle muur het demonteren van het parement veronderstelt.
  • Het inbouwen van de verwarmingstechnieken / waterleidingen enz. die ontoegankelijk zijn geworden bemoeilijkt het onderhoud, de herstellingswerken aan het netwerk en de wenselijke aanpassingen bij een uitbreiding, bijvoorbeeld.
    • "Design for deconstruction" biedt dus tegelijk de mogelijkheid om materialen en bestanddelen op het einde van de levenscyclus of na gebruik beter terug te winnen, om het onderhoud van het gebouw te vergemakkelijken teneinde de levensduur te verlengen en de prestaties te behouden, om de afvalproductie te beperken of om desgevallend beter hun recyclage te organiseren, en om verbouwingen en uitbreidingen te vergemakkelijken. Om een doeltreffend resultaat te behalen, moet deze aanpak van bij de ontwikkeling van het project in aanmerking worden genomen. De aanpak heeft betrekking op alle groepen materialen en bouwelementen, gaande van de structuur tot de afwerkingsproducten, en vereist dat er bijzondere aandacht wordt besteed aan de assemblagedetails.

Er moet ook worden opgemerkt dat de mate waarin de elementen kunnen worden gedemonteerd en van elkaar kunnen worden losgemaakt, grote invloed zal hebben op de optimale en effectieve recyclage van de materialen en producten op het einde van de levensduur, omdat dit bepalend is voor de mogelijkheid tot sortering in zuivere afvalfracties.

Laatste herziening op 01/01/2013