Terug naar

Soorten wadi's

Er bestaan meerdere soorten wadi's al naargelang het infiltratievermogen van de bodem. Daarmee wordt meteen ook het onderscheid gemaakt tussen twee hoofdtypes van wadi's : de infiltratiewadi's en de bufferwadi's. Beide soorten worden beknopt beschreven in onderstaande tabel.

Naargelang de omgevingsomstandigheden kunnen er verder een aantal inrichtingen voorzien worden om de werking van de wadi's te optimaliseren. Zo ontstaan er dan weer subtypes van wadi's die gedetailleerder besproken worden in de verschillende pagina's van de voorziening. En tot slot valt evenmin uit te sluiten dat men zich geconfronteerd ziet met een tussensituatie waarin het interessant kan blijken om beide typologieën van wadi's te combineren en de inplanting van een 'gemengde wadi' te overwegen.

Infiltratiewadi

?Nouveau document?

Deze voorziening is mogelijk wanneer de bodem over een toereikend infiltratievermogen beschikt. In dat geval wordt het water naar het bouwwerk geleid om erin opgeslagen te worden in afwachting van natuurlijke infiltratie in de bodem. Op die manier wordt het water teruggegeven aan zijn natuurlijke cyclus.    

Bufferwadi

?Nouveau document?

Deze voorziening wordt aangelegd wanneer de bodem over een ontoereikend infiltratievermogen beschikt. In dat geval wordt het water naar het bouwwerk geleid om erin opgeslagen te worden in afwachting van zijn afvoer, tegen een geregeld debiet, naar zijn afvoerpunt.

Bron : Architecture & Climat

Infiltratiewadi's

Een bodem wordt als 'infiltreerbaar' beschouwd, als alle volgende voorwaarden vervuld zijn:

  • doorlatende bodem (infiltratievermogen > 20 mm/u);
  • doorlatende oppervlaktebedekking (beplanting of poreuze, infiltrerende materialen, … met een infiltratievermogen > 20 mm/u);
  • terrein gelegen buiten een waterwinnings- of beschermingsgebied (Natura 2000);
  • niet-verontreinigde bodem;
  • diepe grondwaterspiegel (geringste diepte > 1 m onder de bodem van het bouwwerk).

In dergelijke omstandigheden zal de voorkeur uitgaan naar afvoer via infiltratie boven afvoer naar een afvoerpunt tegen een geregeld debiet.

Wanneer de wadi ingeplant is op een plek waar de bodem relatief vochtig is of wanneer de inplantingszone ervan eveneens voorbehouden is aan andere functies (bv. recreatieve), kan het nodig blijken om gepaste inrichtingen te voorzien en zo te vermijden dat de bodem al te vaak en/of al te lang nat zou zijn (plassen die niet verenigbaar zijn met het eventuele gebruik van de locatie).

Zo kan de infiltratievoorziening op zijn laagste punt voorzien worden van een geul (of sleuf) in sterk materiaal (drainerend beton, drainerende stenen, …) waarmee het water bij lichte regenepisodes en het begin en/of einde van zeldzamere episodes afgevoerd kan worden om plasvorming te vermijden.

?Nouveau document?Infiltratiewadi (Bron : Architecte & Climat)

?Nouveau document?Met gras ingezaaide infiltratiewadi met versterkte bodem (Bron: Architecture & Climat)

Om dezelfde redenen kan de wadi eveneens voorzien worden van een infiltratiemassief (zie Keuze van de grondstoffen) onder zijn oppervlak op zijn laagste punt (beschermd door een geotextiel maar zonder draineerbuis). Dit massief vergroot de opslagcapaciteit.

?Nouveau document?Infiltratiewadi met op zijn laagste punt een in steen uitgevoerd lineair infiltratiemassief om plasvorming te beperken en/of het opslagvolume te vergroten (Bron: Architecture & Climat)

Dit massief wordt niet gedraineerd door afvoer naar een afvoerpunt, maar maakt de tijdelijke opslag van een deel van het afvloeiingswater mogelijk. Al het opgeslagen water zijn massief wordt opgeslagen, zal nadien in de bodem infiltreren.  

Bufferwadi

In twee mogelijke situaties kan de realisatie van een bufferwadi uitkomst bieden:

  • ofwel omwille van een van nature ondoorlatende bodem (infiltratievermogen < 1mm/u);
  • ofwel omwille van milieuredenen (risico op verontreiniging van de bodem of het grondwater, risico op verplaatsing van de bestaande vervuiling enz.).

In het eerste geval (ondoorlatende bodem) kan voor de afvoer van het opgeslagen water gezorgd worden:

  • ofwel via een bovengrondse afvoer op het laagste punt van de wadi. In dat geval leidt een sleuf onderaan de wadi het water naar het afvoerpunt;
  • ofwel een onder de wadi aangebracht systeem van een of meerdere draineerbuizen.

De afvoeropening van de wadi met bovengrondse afvoer kan snel verstopt raken. Bijgevolg is het erg belangrijk om voor een goed onderhoud van deze opening te zorgen. De bufferwadi kan echter baat hebben bij dit risico op verstopping door de filtering, door de grond zelf, van de zwevende deeltjes en andere voorwerpen.

?Nouveau document?Bufferwadi met bovengrondse afvoer. De bodem is heel weinig doorlatend. Het opgeslagen water wordt tegen een geregeld debiet afgevoerd naar een afvoerpunt via een opening in de bodem van de wadi. Deze opening moet regelmatig onderhouden worden om elke verstopping te voorkomen (Bron: Architecture & Climat)

?Nouveau document?Bufferwadi op een weinig doorlatende bodem. Het in de wadi opgeslagen water infiltreert in het oppervlaktesubstraat en wordt gedraineerd in een in steen uitgevoerd drainerend massief dat het water tegen een geregeld debiet naar een afvoerpunt leidt (Bron: Architecture & Climat)

In het geval van een doorlatende bodem, waarbij er echter omwille van milieukwesties geen sprake kan zijn van infiltratie, moet het bouwwerk voorafgaandelijk ondoorlatend gemaakt worden door een doorlatende folie (geomembraan) aan te brengen.

?Nouveau document?Bufferwadi waarvan de bodem met een geomembraan ondoorlatend werd gemaakt. Het water dringt via het oppervlaktesubstraat door tot in een groot, in steen uitgevoerd, drainerend massief om vervolgens tegen een geregeld debiet naar een afvoerpunt geleid te worden (Bron: Architecture & Climat)

Gemengde wadi

Wanneer de doorlatendheid van de bodem gemiddeld is (infiltratievermogen tussen 1 en 20 mm/u), kunnen de afvoermogelijkheden gecombineerd worden in een gemengde voorziening: hier kan de afvoer dan zowel via infiltratie in de bodem als via afvoer tegen een geregeld debiet gebeuren. Infiltratie zal daarbij weliswaar mogelijk maar traag zijn en via de afvoer tegen een geregeld lekdebiet zal het hele bouwwerk in een redelijke tijd leeg kunnen lopen. Bovendien kan deze drainage ook het grondwater afvoeren als het aan de oppervlakte komt, waarmee de hele capaciteit van het bouwwerk in stand gehouden kan worden.

?Nouveau document?Gemengde wadi die zowel infiltreert als buffert, op een matig doorlatende bodem (Bron: Architecture & Climat)