Verbeteringen van de prestaties

Technische prestaties

Algemeen kunnen we stellen dat het gemakkelijk is om het raam volledig te vervangen. Aangezien de plaatsing van een nieuw raam de meest courante verbetering is die op de markt voorkomt, wordt deze methode als eenvoudig ervaren.

De vervanging van een bestaand raam door een nieuw raam brengt echter zwaardere werken met zich mee dan wanneer alleen de beglazing wordt vervangen, zoals afbraak van de plafonnering of lijsten van de dagstukken en van het tablet en herstelling van de dagopening. Naast deze niet te verwaarlozen, bijkomende werken die extra kosten en ongemak veroorzaken, kan het nieuwe raam - of het nu standaard is of door een ambachtsman wordt vervaardigd - gewoon in de dagopening, tegen de aanslagen, worden geplaatst.

Het is belangrijk zich te informeren over wat de prijs van de aannemer precies omvat: materialen, plaatsing, arbeidskrachten, afbraak, herstelling, afwerking,... De aannemer moet vóór de plaatsing van het raam een correcte meetstaat opmaken, zodat de afmetingen van het raam aan de huidige situatie aangepast zijn (invoeging in de dagopening) en het nieuwe raam qua afmetingen en esthetische aspecten zo nauw mogelijk bij het bestaande raam aansluit. Al te vaak verstrekken de prijsoffertes en kostenramingen van de aannemers niet voldoende informatie over het nieuwe raam dat zal worden geplaatst: beknopte, vereenvoudigde tekeningen, geen informatie over het uitzicht,... Zo gebeurt het dat de eigenaars of bewoners soms verrast zijn door het eindresultaat.

De plaatsing van nieuwe ramen met een hogere dichtheid en met hogere U-waarden dan de oude ramen moet gepaard gaan met een adequate ventilatie van het lokaal om condensatieproblemen binnen te vermijden.

We merken op dat de uitvoering van het nieuwe raam complexer zal zijn als het raam een bijzondere opbouw vertoont (gewelf bovenlicht,…).

	1. Dubbele vleugel	2. Enkele vleugel	3. Guillotine	4. Kleinhout	5. Metaal	6. Houten loggia
Complexiteitsgraad	2	2	/	2	/	2

(Samenvattende vergelijking met de andere verbeteringen: zie samenvattende tabel van de technische prestaties)

Thermische prestaties

Daling van de jaarlijkse verwarmingsbehoeften door verbeteringen in vergelijking met een bestaand raam

Jaarlijkse verwarmingsbehoeften
	Dubbele vleugel	Enkele vleugel	Guillotine	Kleinhout	Metaal	Houten loggia
SE1-LOK1-Noorden	-19%	-22%	/	-7%	/	-60%
SE1-LOK2-Noorden	-30%	-31%	/	-22%	/	-40%
SE1-LOK3-Noorden	-55%	-60%	/	-46%	/	-54%
SE1-LOK4-Noorden	-25%	-73%	/	-12%	/	-28%
SE2-LOK1-Zuiden	-16%	-19%	/	-4%	/	-25%
SE2-LOK2-Zuiden	-30%	-29%	/	-19%	/	-46%
SE2-LOK3-Zuiden	-64%	-68%	/	-50%	/	-67%
SE2-LOK4-Zuiden	-26%	-31%	/	-11%	/	-34%

Algemeen beschouwd zijn de resultaten een weerspiegeling van wat we met gezond verstand kunnen verwachten : de verwarmingsbehoeften dalen wanneer de thermische verliescoëfficiënt van het venster verbetert (daling van Uw of Uw, equiv).

• SE2 – LOK3 – Zuiden: uitschieter.
  • De winst door de zon is veel groter in het zuiden dan in het noorden.
  • Aangezien de hygiënische lucht vooraf verwarmd is, is er een veel kleinere behoefte aan verbeteringen.

(Samenvattende vergelijking met de andere verbeteringen: zie samenvattende tabel van de thermische prestaties)

Interessante winst door de prestatie van het nieuwe geplaatste raam!

Prestaties inzake beperking van de oververhitting

De verbetering heeft weinig impact op de oververhitting in het lokaal. De uren van oververhitting na verbetering zijn immers gelijkwaardig aan de oorspronkelijk vastgestelde uren van oververhitting.

Naast de prestaties van het raam hangt de oververhitting af van de verhouding tussen de oppervlakte van het venster tegenover de oppervlakte van het lokaal, de oriëntatie van de kamer, de inertie van het lokaal (aard van de vloer, aanwezigheid/afwezigheid van isolatie op het vlakke deel van de binnenmuur,…).

Bij oververhitting in het lokaal is het ook mogelijk om in te grijpen op andere elementen dan het raam: u kunt het ventilatieniveau van het lokaal verhogen, zonnewering binnen plaatsen (gordijnen, stores…), zonnewering buiten plaatsen (luiken), de thermische inertie van het lokaal verhogen, een Canadese put met een mechanisch dubbel flux ventilatiesysteem (met bypass) installeren,…

Lichtprestaties

Het bestaande raam en beglazing zijn vervangen door een raam van het type dubbele beglazing 6-16-4 van 26 mm met een lichttransmissie van 77%.

Ter informatie, voor een leesactiviteit bedraagt de minimale verlichting 300 lux. Deze waarde wordt in alle bestudeerde situaties gedurende 80% van de bezettingstijd verzekerd.

De verbetering maakt de lichtprestaties iets minder goed dan in de bestaande situatie, hoewel het minimale verlichtingsniveau gehaald wordt.

De waarden in de bovenstaande tabel zijn de verlichtingswaarden in het geval van situatie 1 (smalle straat, gevel naar het noorden gericht) bij bewolkt weer. Het is dus het meest ongunstige geval dat we kunnen aantreffen, maar het komt wel vaak voor in het centrum van de stad en de gemeentes in de eerste rand rond Brussel.

Algemeen hangen de verlichtingswaarden binnen in de kamer meer af van de geometrische configuratie van het raam (netto beglaasde oppervlakte, vorm en hoogte van de beglazing) in verhouding tot de oppervlakte van het lokaal dan van de lichttransmissiefactor van de beglazing en, daardoor, van het type verbetering dat wordt overwogen.

De volgende tabel bevat de verlichtingswaarden binnen op een punt:

• op 1 m van het venster
• op 85 cm van de vloer
• bij bewolkt weer, gegarandeerd
• gedurende 80 % van de tijd.

Verlichtingswaarde (lux)
	1. Dubbele vleugel	2. Enkele vleugel	3. Guillotine	4. Kleinhout	5. Metaal	6. Houten loggia
Bestaande situatie	461	498	441	315	798	617
Verbeterde situatie	444	436	/	273	/	540

Akoestische prestaties

Dikke raamprofielen met 1 tot 2 aanslagen met voegen.

De vervanging van het bestaande raam door een nieuw houten raam leidt tot een betere isolatie van de kamer.

Akoestische isolatie
	1. Dubbele vleugel	2. Enkele vleugel	3. Guillotine	4. Kleinhout	5. Metaal	6. Houten loggia
Bestaande situatie	28.1	24.7	21.8	26.6	23.2	26.5
Verbeterde situatie	34.2	33.3	/	35.7	/	32.9

(Samenvattende vergelijking met de andere verbeteringen: zie samenvattende tabel van de technische prestaties)

Esthetische en erfgoedprestaties

Elk raam heeft zijn eigen architectonische kenmerken en waarden. De vervanging van de ramen betekent het volledige verlies van deze waardevolle kenmerken en elementen.

• Vanuit erfgoed- en esthetisch standpunt is dit de meest radicale verbetering, er blijft immers niets over van het oorspronkelijke raam.
• De profielen van het nieuwe raam kunnen verschillend zijn, het binnen- en buitenaanzicht van het raam kunnen veranderen,…
• Dit type nieuw raam kent over het algemeen een veel kortere levensduur (ongeveer 20 jaar) dan de oude houten ramen, die mits een degelijk onderhoud honderd jaar konden meegaan.
• Dit type ingreep veroorzaakt niet te verwaarlozen schade binnen in de kamer, zoals afbraak van de plafonnering en/of van de van houten lijstwerk voorziene uitsprongen van de dagstukken.

Vanuit patrimoniaal oogpunt is dit dus geen interessante oplossing ( het gaat hier om nieuwe standaardramen ).

In sommige gevallen, wanneer het raam wegens zijn staat niet kan worden behouden, omdat het te erg beschadigd is of omwille van het binnencomfort van de bewoners, lijkt vervanging onvermijdelijk en biedt dit een afdoend antwoord. Wanneer het erfgoed- en esthetische karakter van het te vervangen raam moet worden behouden (omdat de eigenaar dit wenst of om de historische en patrimoniale waarde van het raam), zal de tussenkomst van een ambachtelijk schrijnwerker nodig zijn. Deze zal een bevredigender antwoord kunnen bieden op de verwachtingen inzake kwaliteit, esthetische aspecten en respect voor het bestaande raam, dan wanneer voor een standaardraam wordt geopteerd. Deze aanpak, die wel duurder is, kan een stimulans vormen voor de lokale economie en voor de ontwikkeling van deze ambachten, die steeds zeldzamer worden.

Samengevat kunnen we twee criteria in aanmerking nemen voor een algemene evaluatie van de esthetische en erfgoedrendement van de ingreep op de verschillende bestudeerde raamtypes: het behoud van het visuele aspect en het behoud van het materiaal.

Opmerking: dit schema werd opgesteld in samenwerking met de KCML, de DMS en Leefmilieu Brussel.

De esthetische en erfgoedprestaties van deze voorziening zijn heel slecht (behalve in geval van vervanging op identieke wijze)!

Samenvattende vergelijking met de andere verbeteringen: zie samenvattende tabel van de esthetische en patrimoniale prestaties.