Het beheer van de verlichting in brede zin bepaalt de wijze waarop de armaturen in een ruimte worden bediend. Dit kan handmatig, halfautomatisch of volledig geautomatiseerd gebeuren:
Evaluatie van het verbruik via een praktijkvoorbeeld (kantoren)
Het energieverbruik wordt geëvalueerd voor 3 vermogensniveaus en voor verschillende bedieningsscenario's. Aan elk scenario wordt een aantal uur gekoppeld dat het equivalent is van werking op vol vermogen.
Er worden drie beheersalternatieven voor de kunstmatige verlichting bekeken:
Zonering met handmatig beheer:
Elke zone van 3 modules wordt uitgerust met een schakelaar (draadloos of niet) waarmee de armaturen in die zone kunnen worden ingeschakeld.
Zonering met aanwezigheidsdetectie:
Lampen kunnen handmatig met een draadloze afstandsbediening worden ingeschakeld.
De uitschakeling van de verlichting van elke zone van 3 modules wordt automatisch geregeld door een autonome aanwezigheidsdetector met geïntegreerde verlichtingsschakelaar en infraroodsensor.
Opmerking: handmatige inschakeling verdient de voorkeur boven automatische inschakeling, want:
- de detector heeft in waakmodus, ondanks het geringe vermogen (+/- 2 W), een niet gering verbruik, want hij staat 24u/24u aan;
- wanneer iemand zich binnen het detectiegebied begeeft, gaan de lampen branden, ook als dat niet nodig is.
Zonering met aanwezigheidsdetectie en lichtsensor:
- De uitschakeling van de verlichting van elke zone van 3 modules wordt automatisch geregeld door een autonome aanwezigheidsdetector met geïntegreerde verlichtingsschakelaar en infraroodsensor. Lampen kunnen handmatig met een draadloze afstandsbediening worden ingeschakeld.
- Daarnaast is elke armatuur voorzien van een sensor die het verlichtingsniveau aanpast aan de hoeveelheid daglicht rond die armatuur. Deze sensor kan ook in de armatuur zijn ingebouwd.
Er moet dus:
in de eerste plaats worden gewerkt op de zonering van de verlichting;
vervolgens moet het geïnstalleerd vermogen worden beperkt;
- tot slot moet het verlichtingsbeheer worden verfijnd door enerzijds aan afwezigheidsdetectie te werken en anderzijds door een of twee armaturen te “dimmen” op basis van de aanwezigheid van natuurlijk licht.
Op basis hiervan zijn meerdere scenario's uitgewerkt en vergeleken met het oog op de investering en de kosten over een periode van 20 jaar.
Voor lokale verlichting zal de armatuur duurder zijn, maar er zijn minder armaturen, waardoor de investeringskosten niet zoveel hoger uitvallen.
Deze afschrijvingstabel toont de startinvestering en de evolutie van de kosten over een periode van 20 jaar. De kruising van twee lijnen toont het moment waarop een bepaald alternatief zichzelf heeft terugverdiend in vergelijking met een ander alternatief.
In deze specifieke case study is de terugverdientijd van een systeem met aanwezigheidsdetectie of lichtsensor ongeveer 4-5 jaar in vergelijking met een handmatig beheersysteem zonder zonering.
