Terug naar

Retentiedaken

Rententiedaken maken het mogelijk om piekdebieten op te vangen en in zekere mate het regenwater te filtreren door het tijdelijk op te slaan zo dicht mogelijk bij de plaats van opvang. Het water wordt vervolgens afgevoerd, afhankelijk van het bedoelde type dak, door verdamping, evapotranspiratie, of trage doorsijpeling naar een afvoer, bij voorkeur naar een infiltratiegebied in de bodem.

Welke soorten retentiedaken bestaan er?

Het systeem is het meest geschikt voor platte daken, maar kan ook worden aangelegd op hellende daken met gebruik van bakken die de plaats van opvang in vakken indelen.

De verschillende types worden onderscheiden naar de eventuele afwerking:

  • groendaken, met opslag van het water:

  • grinddaken, waar het water wordt opgenomen door de grindlaag;

  • waterdaken, zonder afwerking op de waterdichtingslaag.

Groendaken en grinddaken bieden talrijke voordelen: hogere thermische inertie ter bescherming tegen oververhitting in de zomer, ontwikkeling van de biodiversiteit, bescherming van de waterdichtingsmembranen tegen UV-stralen, minder doorsijpeling van het water, gedeeltelijke filtrering van het water, ...

 

Doorsnede van verschillende typen opslagdaken© Leefmilieu Brussel

Hoe kiezen?

Vergelijk deze oplossingen afgaand op :

  • de integratie in het landschap ;

  • de esthetiek ;

  • de mogelijkheid om het terras toegankelijk te houden ;

  • de fasering van de werkzaamheden ;

  • de onderhoudsfrequentie (vooral tussen intensief en extensief groendak) ;

  • de prijs ;

  • de nodige materialen (aard, levensduur, recyclagemogelijkheden) ;

  • enz.

Let wel op de technische haalbaarheid :

  • stabiliteit van het gebouw (vooral voor de groene retentiedaken, die een aanzienlijke overbelasting betekenen) ;

  • technische installaties die in de weg staan ;

  • duur van de blootstelling aan de zon ;

  • aanwezigheid van bomen in de nabijheid.

Welk onderhoud?

Alle retentiedaken moeten tenminste twee keer per jaar een onderhoudsbezoek krijgen om de afvoerkanalen vrij te maken (van bladeren, takken, ...). Het onderhoud van de begroeiing van een extensief groendak vergt één bezoek of zelfs minder per jaar. De begroeiing van een intensief groendak vraagt hetzelfde onderhoud als een aangeplante groenzone.

Wat is de kostprijs?

Waterdak: debietregeling met overloop:

Bij nieuwbouw kost een waterdak slechts weinig meer dan een klassiek dak, maar de realisatie moet zeer verzorgd gebeuren. De meerbelasting door het opgeslagen water vereist geen versteviging van de structuur, omdat in de dimensionering toch al rekening wordt gehouden met het gewicht van de sneeuw, dat vergelijkbaar is.

Grinddak : reken ongeveer 280 tot 400€ excl. btw/m³ gerold grind, ofwel 14 à 20 € excl. btw/m² voor 5 cm grind, bovenop de dakdichting. Deze prijsindicatie omvat het materiaal en de werkuren.

Extensief groendak : ziehier de prijzen excl. btw bij benadering (materiaal en werkuren inbegrepen), afhankelijk van de oppervlakte :

  • 80-100€/m² voor < 50 m²,
  • 60-80€/m² voor 50 à 100 m²,
  • 40-60€/m² voor > 100 m²

 

Henegouwenkaai (Batex 140)© Bernard Boccara

Aandachtspunten voor de ontwerper

  • Bij nieuwbouw moet worden opgemerkt dat het gebufferde water op het dak zelden een bijkomende gewichtsbelasting betekent, aangezien het al nodig is om rekening te houden met een bijkomende belasting:

    • van de eventuele aanwezigheid van sneeuw (gewichtsbelasting van 50 kg/m²)

    • van exploitatie en onderhoud (zelfs voor ontoegankelijke daken), afhankelijk van het geval.

  • We kunnen redelijkerwijs aannemen dat het mogelijk is om 50 l/ m² op te slaan zonder rekening te houden met een extra gewichtsbelasting (te valideren door het stabiliteitsbureau en de eventuele controle-instantie!).

  • Installatie van een debietregelaar en een overloop voor de afvoer van regenwater.

  • Op een bestaand gebouw is controle van de stabiliteit van het dak hoogstnoodzakelijk, rekening houdend met de bijkomende belasting door het water, het grind en/of de teelaarde. Let er echter op dat platte daken, ook al hebben zij geen opslagcapaciteit, reeds zijn ontworpen om rekening te houden met een overbelasting in verband met het gewicht van sneeuw (of water tot het niveau van de overloop in geval van verstopte afvoerkanalen).

  • Behalve de intensieve groendaken mag een retentiedak niet worden betreden (maar wel toegankelijk blijven voor het onderhoud), tenzij het wordt omgebouwd tot een volwaardig terras.
  • Daken met technische installaties (stookplaats, inrichting voor mechanische ventilatie, luchtkoeling, liftmachine, zonnepanelen, ...) zijn moeilijk als retentiedak te gebruiken.
  • Idealiter moet een groendak minimaal enkele uren zonlicht per dag krijgen. Wel kan er worden gewerkt met een dak dat veel licht krijgt maar geen direct zonlicht.
  • Als er bomen staan in de nabijheid, is het onderhoud zwaarder.

 

Werking van het afvoersysteem voor opslagdaken in verschillende situaties© Leefmilieu Brussel

Meer weten

In de Gids

Andere publicaties van Leefmilieu Brussel

Bibliografie

Laatste herziening op 17/08/2021