Uitdagingen
Thermisch comfort is het eerste waaraan de meeste mensen denken wanneer over comfort in het gebouw wordt gesproken.
De term staat voor een situatie van thermisch evenwicht tussen het menselijk lichaam en de omgeving. Het is afhankelijk van
- de omgeving
- onze kleding en onze fysieke activiteit
- maar ook van de stofwisseling en de gevoeligheid van elk individu
Voorbij een bepaald niveau van onevenwicht ervaart het individu een zekere mate van ongemak, want de persoon moet in actie komen om het evenwicht te herstellen.
Thermisch comfort maakt integraal deel uit van het welzijn van de bewoners of gebruikers van het gebouw en kan een niet te verwaarlozen impact hebben op hun gezondheid. In de winter voor een gevoel van warmte zorgen en oververhitting in de zomer vermijden is dus een zeer belangrijk sociologisch aspect van het ontwerp van een duurzaam gebouw.
Ook wijzen we erop dat thermisch ongemak kan leiden tot energieverslindend gedrag. Gebruikers zullen bijvoorbeeld de vensters openen als het 's winters te warm wordt, wat energievernietiging inhoudt, de verwarming 's nachts niet meer uitschakelen…
Zorgen dat het verwachte thermisch comfort wordt geleverd, is dus een aanzienlijke uitdaging op milieuvlak.
Hetzelfde geldt voor de definitie van het gewenste comfort: excessieve comforteisen vragen veel energie. Deze criteria moeten dus met zorg worden gekozen.
Daarnaast betekent thermisch comfort een belangrijke economische uitdaging, al is die moeilijk in cijfers uit te drukken:
- in de huisvestingssector zullen huurders sneller vertrekken en zal de leegstand langer duren
- in de tertiaire sector heeft het comfortniveau invloed op de productiviteit en het absenteïsme van de medewerkers.
Tot slot is het thermisch comfort in gebouwen die bijzonder goed presteren op energievlak een didactische uitdaging: een passiefgebouw of nulenergiegebouw dat de gebruikers of bewoners geen comfort biedt, zal doen denken dat dit altijd het geval is bij dit type gebouw. Dat kan navolging tegenwerken.
Aanpak
De reflectie over het thermisch comfort, die al in de programmeerfase van het gebouw begint, vereist een totaalaanpak die de architectuur, het algemene ontwerp van de systemen (passieve of actieve ventilatie, verwarming en koeling) en de regeling ervan integreert.
- Duidelijke definitie van de behoeften , rekening houdend met de toekomstige bewoners (bijvoorbeeld kwetsbare, oudere, zieke personen), de activiteit van de gebruikers, de standing van het gebouw. Zonder deze definitie is de kans zeer groot dat te veel of te weinig maatregelen worden getroffen om het doel te bereiken.
- Architecturaal ontwerp met het oog op comfort : compactheid, de verhouding tussen de ramen en de totale muuroppervlakte, de ligging van het gebouw en/of de thermische zones (slaapkamers/woonkamers, kantoren/vergaderzalen) enz.
Prioriteit geven aan passieve maatregelen (d.w.z. maatregelen die geen energie verbruiken) om het comfort in de vertrekken in alle seizoenen te bevorderen:
- zonwering
- mogelijkheid om de vensters te openen
- thermische inertie
- beperking van de interne belastingen…
Zie dossier | Een hoge thermische inertie verzekeren, Warmtelasten beperken, Een passieve koelstrategie toepassen
- Keuze en ontwerp van de technische installaties (verwarming, eventuele actieve koeling) voor optimaal comfort
Zie dossiers De optimale productie- en opslagwijze voor verwarming en sanitair warm water , De beste productiewijzen voor hernieuwbare koeling kiezen , Verwarming en sanitair warm water: efficiënte installaties garanderen (distributie en afgifte). - Definitie van de regelmethode om het door de systemen geleverde vermogen te kunnen aanpassen aan de omstandigheden (de situatie buiten, bezetting van de ruimte) en zo een comfort te bieden dat op de behoeften van de gebruikers is afgestemd.
Zie dossier| Verwarming en sanitair warm water: efficiënte installaties garanderen (distributie en afgifte) . - Een systeem voor de opvolging en optimalisering van het comfort in het gebouw gebruiken.
