Elementen voor een duurzame keuze

Overzicht van de elementen voor een duurzame keuze

Milieuaspecten

Beperking van de energiebehoefte

Dichtere bebouwing door het opvullen van "holle kiezen" en het bevorderen van op elkaar aansluitende gebouwen is een manier om de energiebehoefte voor verwarming te beperken: de aansluiting op andere gebouwen maakt dat het warmteverlies sterk afneemt. Bovendien kan met een beperkte bouwmanteloppervlakte het grijze energieverbruik worden verminderd doordat minder nieuwe bouwmaterialen nodig zijn.

Rationeel grondgebruik

Dichtheid versus biodiversiteit

Het behoud van de biodiversiteit in de stad is van vitaal belang voor de ontwikkeling en de leefbaarheid van de stad: ze biedt milieucomfort en levenskwaliteit voor alle bewoners en gebruikers. Een dichtbebouwde stad waarin de gebouwen de groene ruimten verreweg domineren, laat weinig ruimte voor planten en dieren. Dit betekent dat voorzieningen moeten worden getroffen om dit verlies van biodiversiteit te compenseren (groene gevels, groendaken, etc.).

Zie dossier Biodiversiteit bevorderen.

Biodiversiteitverbetering

Het onderhoud en de valorisatie van de natuurlijke componenten van het stadslandschap en de integratie van het project in het groene en blauwe netwerk (groendaken en beplanting van de onmiddellijke omgeving van het gebouw: binnenplaatsen, collectieve ruimten binnen het huizenblok, etc.) komen de kwaliteit van het stedelijk landschap ten goede en helpen de bewoners bewust te maken van het belang van milieubeheer.

Zie dossier Opwaarderen, beschermen en ontwikkelen van de natuurlijke omgeving in een duurzaam gebouw en op het perceel.

Woongebouw

Duurzame mobiliteit bevorderen

De milieukosten op het gebied van gemotoriseerd vervoer kunnen worden beperkt door verdichting van de stadskernen, combinatie van diverse functies binnen het gebouw, nabijheid van dagelijkse en wekelijkse diensten en voorzieningen (zoals winkels, gezondheidszorg, administratiecentra, etc.) en nabijheid van het openbaar vervoer.

Economische aspecten

Vastgoedwaarde

De inrichting van de tussenruimtes kan extra kosten met zich meebrengen (inrichting van de onmiddellijke omgeving van het pand, aanleg van bordessen, binnenplaatsen of andere architecturale elementen tussen de privé- en de openbare ruimte in), maar de landschappelijke kwaliteit van het pand neemt erdoor toe en de waarde kan erdoor stijgen.

De gevel op het gelijkvloers vereist eveneens een investering, maar de kwaliteit van het gebouw wordt erdoor verhoogd. Dit niveau van het pand bevindt zich op ooghoogte en wordt dus intens waargenomen door voorbijgangers. Het laat een blijvende indruk achter.

Collectieve vastgoedwaarde

Een stadslandschap van kwaliteit doet de economische waarde van het vastgoed stijgen , net zoals een kwaliteitspand de waarde van de gebouwen in de omgeving kan verhogen.

Een dichtere bebouwing beperkt de financiële impact van de grondprijs op de prijs van het gebouw: bouwgrond in de stad is zeldzaam en wordt dus steeds duurder.

Collectieve vormgeving of groepering van diverse functies binnen hetzelfde gebouw kan kostendeling mogelijk maken: de bouw- en gebruikskosten worden dan door de verschillende gebruikers gedeeld.

Onderhoud en service

De keuze van de gevelmaterialen met het oog op de duurzaamheid, de robuustheid (vooral voor het gelijkvloers) en het 'gedrag' tijdens de verschillende seizoenen heeft invloed op het uiterlijk van het gebouw en de levensduur ervan. Een gebouw met gevelmaterialen van goede kwaliteit is eenvoudiger te onderhouden.

Dossier Duurzaam materiaalgebruik.

Premies

Bij de Directie Monumenten en Landschappen kunnen subsidies worden verkregen voor het behoud van bijzonder of gewoon erfgoed. Voor overheidsbegunstigden gaat het om 80% van de investering; bij privébegunstigden is het 40%. Raadpleeg voor meer informatie de website van de Directie Monumenten en Landschappen.

Socio-cultureel aspecten

Omgeving en identificatie van de pllek

Een verzorgde architecturale behandeling

Zorgen voor de leesbaarheid van de openbare ruimte (de afbakening, de configuratie) door de samenhang van de locatie van het gebouw ten opzichte van het blok, de afmetingen en volumes van de aangrenzende gebouwen en de openbare ruimte rondom het gebouw te waarborgen.

Sociale controle

De vormgeving van het raakvlak tussen privéruimten en openbare ruimten (tussenruimten, de onmiddellijke omgeving van het pand, gevels, verdiepingen op het gelijkvloers, etc.) heeft grote invloed op de sociale controle en kan dus bijdragen aan het gevoel van veiligheid van de voorbijgangers.

Dossier De wisselwerking tussen een gebouw en zijn context en binnen het gebouw bevorderen

Woonplezier

De scenografie van de openbare ruimte kan uitnodigen tot een wandeling door de wijk. Een aantrekkelijke woonomgeving die de bewoners uitnodigt om de wijk te verkennen, speelt een belangrijke rol voor het welzijn van de bewoners en hun lokale mobiliteit. Ook de activiteit op het gelijkvloers kan een sociale functie hebben. Terrassen bijvoorbeeld maken de straat aantrekkelijker voor voetgangers.

Dossier De wisselwerking tussen een gebouw en zijn context en binnen het gebouw bevorderen

Arbitrage

Verticale bebouwing

Hoge gebouwen nemen door hun aard weinig ruimte in op de grond. Ondanks hun hoge bewoningsdichtheid zorgen ze niet voor een dichte bebouwing: aan de voet van de gebouwen is ruimte voor groen, parkeerplaatsen en dergelijke…

Let wel op de noties menselijke schaal, ongemak door de wind, moeilijk contact met de straat en de leefbaarheid. De ruimte rond hoge gebouwen ontbeert in de praktijk vrijwel altijd een duidelijke bestemming en valorisatie.

Zie Dossier De wisselwerking tussen een gebouw en zijn context en binnen het gebouw bevorderen en De duurzame integratie van een gebouw in zijn fysieke omgeving optimaliseren.