Definieer de vereisten waaraan het project moet voldoen

Functie en gebruiksintensiteit van de ruimte

De plaats waar de bekleding zal worden aangebracht, speelt een bepalende rol bij de materiaalkeuze, het belastingsniveau van de vloer varieert immers naargelang de functie van de kamer. Een slaapkamer wordt immers niet zo intensief gebruikt als een keuken of een kantoor. Bij de keuze van de vloerbekleding moet u dus de vereisten van de ruimtes en van hun gebruik evalueren (verkeer, vocht, blootstelling aan de zon, ondergrond, aanwezigheid van kinderen enz.).

Voor de vloerbekleding is de plaatsing van het juiste materiaal op de juiste plaats het eerste ecologische criterium dat u voor ogen moet houden. Een materiaal dat geschikt is voor het gebruik en de plaats zal de tijd goed doorstaan, weinig onderhoud vergen en een lange levensduur hebben.

UPEC-classificatie

De UPEC-classificatie is een Franse norm voor de classificatie van de verschillende materialen voor vloerbekleding, afhankelijk van de vereisten waaraan ze moeten voldoen. Met behulp van deze classificatie kunt u een keuze maken op basis van de bestendigheid in verhouding tot de bestemming. Volgens de classificatie:

U = slijtage (door lopen, wrijving) U2, U2s, U3, U3s, U4

P = indruk (belasting, schokken, zwaar meubilair enz.) P2, P3, P4, P4s

E = water (water- en vochtbestendigheid) E1, E2, E3

C = bestendigheid tegen chemische stoffen C0, C1, C2, C3

De cijfers duiden het weerstandsniveau aan (U4 duidt op een betere kwaliteit dan U3)

1: Zeer beperkt gebruik, voorbehouden voor vertrekken waar men niet veel loopt, zoals badkamers en slaapkamers

2: Matig gebruik Voor leefruimtes, behalve inkomhallen, keukens, trappen en vertrekken met een grote mechanische en chemische belasting

3: Courant gebruik, voor vertrekken met residentieel verkeer

4: Frequent gebruik Voor inkomhallen, keukens en druk belopen vloeren

5: Intensief gebruik

De UPEC-index wordt altijd in verband gebracht met het gebruik waarvoor het materiaal bestemd is. Zo zal de index van de vloerbekleding minstens gelijk moeten zijn aan die van het lokaal.

De classificatie van massief parket varieert bijvoorbeeld van U2 P2 E1 C0 tot U3S P3 E1 C0. Massief parket bereikt dus niet de UPEC-waarden voor een keuken (U3 P2 E2 C2 ).

Bron: Cahier 2999 van het CSTB

In de keuken:

De keukenvloer moet stevig en gemakkelijk te onderhouden zijn.

• Keramische tegels
• Vinyl / linoleum / epoxy bekleding /…

In de badkamer en andere vochtige ruimtes:

In de badkamer of andere vochtige ruimtes moet u de waterdichtheid van de rand van de bekleding/van de kamer verzekeren om te vermijden dat het water eronder, tussen de bekleding en de muur enz. loopt.

Bovendien moet de badkamervloer bestand zijn tegen de vochtigheidsschommelingen in de ruimte (inerte materialen).

• Merk op dat op de markt ook bamboeparket te verkrijgen is. Dit biedt een uitstekende maatvastheid bij vochtigheidsschommelingen, wat het een interessante houtsoort maakt voor gebruik in vochtige ruimtes.
• De meeste natuursteensoorten moeten waterdicht worden gemaakt met een oppervlaktebehandeling, die van tijd tot tijd moet worden herhaald.
• Keramische vloerbedekking is perfect bestand tegen vocht.
• Zeegras is heel bestendig. Aangezien dit een waterplant is, vreest deze bekleding water noch vocht. Berggras daarentegen absorbeert het water en is dus geschikt voor gebruik in droge kamers.
• Natuurlijke linoleum en kurk zijn niet geschikt voor vochtige ruimtes.
• Doorlopende bekledingen (inert, doorlopend gelegd, met een hoge weerstand,...) zijn geschikt voor vochtige kamers. Vinyl is bv. perfect bestand tegen vocht.

Het gebruik van vloerbekleding van hout en houtderivaten (gevoelig voor vochtigheidsschommelingen) in vochtige ruimtes wordt niet aangeraden. Het vereist enkele bijzondere voorzorgen:

• Vermijd tot elke prijs dat er water doorsijpelt via de randen (breng over de hele rand een afdichting aan) en onder de houtlatten (kleef in een dikke laag over de hele oppervlakte).
• Bescherm de bovenzijde van het parket met vernis. Olie en was zijn niet geschikt voor dit gebruik.
• Let er evenwel op om water op de bekleding niet langer dan een uur te laten staan en de vloer na een douche of bad droog te vegen.
• Kies houtsoorten die weinig uitzetten, zoals merbau, afzelia, padoek, teak of bamboe.
• Vermijd het leggen van houten parket in slecht geïsoleerde of slecht geventileerde badkamers of in kamers waar er permanent vocht (schimmel) aanwezig is.

In ruimtes die intensief worden gebruikt of druk worden belopen (U4 / U5):

Als u kiest voor alternatieven zoals massief hout of beton als afwerking, die een dikkere slijtlaag hebben, is het gemakkelijker deze op te knappen door te schuren.

Gebruik voor deze ruimtes een materiaal dat heel goed tegen belasting en slijtage bestand is.

Weerstand van het materiaal

De materialen onderscheiden zich door hun:

• Slagsterkte
• Slijtvastheid
• Vlekgevoeligheid
• Vochtwerendheid
• Gevoeligheid voor UV-stralen

Vloerbekleding van hout en houtderivaten

Sommige houtsoorten zijn gevoeliger dan andere voor klimaatschommelingen. De keuze hangt af van hun compatibiliteit met het gebruik en de plaats. Als ze goed gebruikt worden, kunnen ze vele jaren meegaan.

• Houten vloeren bestaan in verschillende diktes. Hun eigenschappen (hardheid, kleur, uitzetting) hangen af van de gekozen houtsoort. Hout zet van nature uit bij vocht. Het is ook gevoelig voor UV-stralen, die kleurveranderingen kunnen teweegbrengen.
• In tegenstelling tot massief hout is laminaatparket bestand tegen UV-straling en thermische uitzetting. De levensduur van laminaatparket is echter beperkter dan die van massief hout en hangt af van de dikte van de slijtlaag.

Steenachtige en keramische vloerbekleding (elementen en modules)

Aangezien elk type steen of keramiek verschillende eigenschappen heeft, zal de keuze in sterke mate afhangen van het voorziene gebruik in het gebouw.

• Kalksteen, witte steen, marmer, graniet, blauwe hardsteen en leisteen zijn zware bekledingen met een verschillende gevoeligheid voor vlekken en vocht. Elk heeft zijn eigen kenmerken; het is aangewezen om hiermee rekening te houden in functie van het voorziene gebruik.
• Keramiek en steen bezitten, afhankelijk van hun dikte en email, tal van voordelen: ze zijn stevig, bestand tegen zuren enz. Natuurlijke keramiek is evenwel vlekgevoelig en vergt een oppervlaktebehandeling.

Steenachtige en keramische vloerbekleding (gegoten beton)

• Hoge hardheid.
• Het oppervlak van geschuurd of gepolijst beton moet met was worden behandeld om het tegen vlekken te beschermen.

Soepele vloerbekleding

• Synthetische vloerbekleding is vaak vervaardigd op basis van gerecycleerde materialen. Ze is inert, bezit een hoge weerstand en is dus geschikt voor alle soorten ruimtes. Ze is bijzonder geschikt voor druk belopen, openbare ruimtes.
• Kokosvezel is heel resistent, ietwat ruw en weinig stofopnemend.
• Sisalvezel is heel goed bestand tegen slijtage en gemakkelijk te onderhouden, maar verdraagt niet goed vocht, direct zonlicht of vlekken. Van de plantaardige vezels is dit degene die het meest geschikt is om te verven.
• Zeegras is heel bestendig. Aangezien dit een waterplant is, vreest deze bekleding water noch vocht.
• Vermijd in slaapkamers en plaatsen waar kinderen leven materialen zoals vast tapijt, die stof vasthouden.
• Natuurlijk linoleum is heel goed bestand tegen slijtage. Het gebruik wordt voornamelijk aangeraden voor sterk belopen oppervlakken, bv. een inkomhal of veelgebruikte gangen.

Doorlopende vloerbekleding

Doorlopende vloerbekleding is inert, continu en heel resistent, waardoor ze voor alle soorten ruimtes geschikt is.

• Epoxyhars is gevoelig voor krassen, stoten en slijtage; het is in die zin minder resistent dan polyurethaan.
• Epoxy: De kleur wordt na verloop van tijd vaal (gevoelig voor UV-stralen).
• Polyurethaan: De kleur wordt na verloop van tijd vaal (gevoelig voor UV-stralen).

Invloed van de architecturale opzet

Voor bepaalde soorten gebouwen is de keuze van bepaalde soorten vloerbedekking aangewezen.

• Doorlopende vloerbekleding (glad beton, epoxy,…) en sommige soorten soepele vloerbekleding (bv. rubber) geven het gebouw of de ruimte - dankzij de afwezigheid van voegen - een zekere schoonheid of soberheid.
• De textuur (glanzend, mat,...) van sommige soorten vloerbekleding geeft de ruimte een bijzondere esthetische look.

De glans, de afwezigheid van voegen en de kleuren van deze vloerbekleding geven de ruimte een apart design

 

[071] Saint François, O2 Société d'Architectes, 1030 Brussel

Uitzicht en verzorging

De properheid en de kwaliteit van de vloerbekleding zijn heel belangrijk voor het imago. Over het algemeen merkt het publiek al snel de kwaliteiten en gebreken. Dit is onder andere te merken in de horeca en de detailhandel, maar ook op de markt van huurwoningen.

De aandacht voor milieufactoren bij de keuze van een vloerbekleding komt niet alleen vanuit het streven om de levensduur ervan te verlengen, maar is ook een gelegenheid om aan imagocreatie te doen door een ingreep met een heel hoge zichtbaarheid.

De keuze voor een rode vloerbekleding speelt een grote rol voor het imago en de perceptie van de plaats

 

[018] Dubrucq. B-architecten, foto: Y. Glavie.

Eigenschappen en draagvermogen van de ondergrond

De structuur en de toestand van het gebouw moeten geschikt zijn om de massa van de vloerbekleding te dragen.

• De massa is het voornaamste kenmerk van de vloerbekleding van minerale oorsprong.
• Soepele vloerbekleding heeft dan weer het voordeel heel licht te zijn.

Thermische inertie van de vloerbekleding

Om de thermische massa volledig zijn rol te laten spelen, moet ze toegankelijk zijn. Een betonnen vloerplaat zal haar energie niet efficiënt met de bewoonde ruimte kunnen uitwisselen, als ze bedekt is met een tapijt dat de vloerplaat isoleert. Omgekeerd zal een vloerbekleding van minerale oorsprong de geleiding van de energie waarborgen. Zo blijft de toegankelijkheid tot de thermische massa behouden en verhoogt de thermische inertie.

Het kan dat het materiaal van de vloerbekleding in functie van zijn thermische inertie wordt gekozen. Voor een coherente keuze moet u een beslissing nemen in functie van de globale energiestrategie van het project. Als algemene regel wordt gekozen voor massieve, geleidende bekledingen, die de toegankelijkheid tot de thermische massa van het gebouw behouden en zelfs verhogen.

• Steenachtige, keramische en betonnen materialen dragen bij tot de thermische inertie en tot de regeling van de binnentemperatuur:de warmte wordt opgeslagen en vervolgens geleidelijk aan vrijgelaten, en omgekeerd. In de zomer zal de vloer dus kouder zijn, in de winter warmer.
• Organische materialen, bijvoorbeeld hout, schommelen dan weer in sterke mate, afhankelijk van de warmte en het vocht. Meerlagig hout is speciaal ontworpen om goed op deze schommelingen te reageren en kan daarom op een vloer met stralingsverwarming worden gelegd.

In gebouwen die aan de binnenkant geïsoleerd zijn, wordt de thermische inertie door dit systeem afgezwakt. Daarom gaat de voorkeur in dit geval naar een massieve, geleidende vloerbekleding (steenachtige materialen, keramiek enz.), die de toegankelijkheid tot de thermische massa van het gebouw behoudt en verhoogt.

De steenachtige materialen dragen bij tot de thermische inertie en de regeling van de binnentemperatuur van dit bijgebouw.

 

[046] Vorstsesteenweg. Architect: Gwenola Vilet, foto: Yvan Glavie.

Lichte materialen, die gekenmerkt worden door een lage thermische inertie, zijn weinig geleidend en spelen dus een thermisch isolerende rol, ook al is het soms maar in heel beperkte mate.

• Voorbeelden:
• Vloerbekleding van hout en houtderivaten, vinyl en soepele vloerbekleding beschikken over interessante thermische isolatiekwaliteiten.

Zie dossier – Een hoge thermische inertie verzekeren

Plaatsing op vloerverwarming

De compatibiliteit van een vloerbekledingsmateriaal met vloerverwarming hangt af van de reactie van het materiaal op de warmte, zijn uitzettingsvermogen en zijn vermogen om de warmte vrij te maken.

• Keramiektegels zijn perfect verenigbaar met vloerverwarming, want dit type bekleding zet heel weinig uit en krimpt heel weinig in. Deze combinatie is trouwens heel doeltreffend, want de tegels hebben de eigenschap dat ze de warmte kunnen behouden en ze langzaam vrijmaken.
• Beton is geschikt voor een systeem met vloerverwarming.
• Epoxy, dat na het drogen niet elastisch blijft, is daarentegen niet geschikt voor vloerverwarming, omdat er barsten ontstaan en er risico op scheuren bestaat.
• Linoleum stapelt snel de warmte van de omgeving op en is dus ideaal voor vloerverwarming.
• In tegenstelling tot massief hout is laminaatparket bestand tegen thermische uitzetting. Dankzij zijn hoge thermische stabiliteit kan het op verwarmingstegels worden gelegd.

Akoestisch comfort

De materiaalkeuze voor de vloerbekleding kan worden gemaakt in functie van de akoestische isolatie (schokken dempen, luchtgeluid verminderen enz.).

Harde vloerbekleding, bijvoorbeeld hout, steen of tegels, kan het akoestisch comfort schaden, in het bijzonder bij vloeren van hogere verdiepingen. In elk geval hangt de echte akoestische kwaliteit af van de plaatsingstechniek en de akoestische samenstelling van het geheel van de vloer, dus niet alleen van de keuze van de bekleding. In het geval van parketvloeren gaat de voorkeur naar een “zwevende” plaatsingstechniek, waarbij de vloerbekleding van de ondergrond wordt gescheiden door een verend materiaal. In alle anderen gevallen levert het principe van de zwevende vloer, mits de plaatsing goed is uitgevoerd, uitstekende akoestische resultaten. Automatisch naar vast tapijt grijpen is een te vermijden reflex. Dit is geen complete akoestische oplossing, ook al is vast tapijt nuttig om de weerkaatsing van het geluid en schokken te verzachten. Ook andere soorten soepele bekleding, zoals kurk en rubber, kunnen impactgeluiden verzachten.

• Kurk beschikt over interessante akoestische kwaliteiten.
• Synthetisch rubber, vinyl en linoleum bieden een goede geluidsisolatie.

Plaatsing van een soepele vloerbekleding in de loopzones van dit kantoorgebouw, voor de gunstige akoestische eigenschappen

 

[040] Aeropolis, Architectes associés, 1030 Brussel.

Raadpleeg ook het Dossier | Het akoestisch comfort van gebouwen verzekeren.

Regelmaat van het onderhoud en soort

Een aangepaste keuze van de vloerbekleding, haar bescherming en afwerking in functie van de bestemming van de ruimte, evenals een regelmatig aangepast onderhoud zijn sleutelfactoren voor het in stand houden en de levensduur van uw vloerbekleding.

Het type, de frequentie en de kost van het onderhoud van de vloerbekleding variëren al naargelang het gekozen materiaal. Als het gebouw bestemd is voor verhuur (woning, kantoren,...) vermijdt u best een vloerbekleding die regelmatig onderhoud vereist.

Zie‘Uitvoering – specifieke aspecten per voorziening'

Kosten

Investeringskosten

• Voor de investeringskosten verwijzen we u naar ‘Uitvoering – specifieke aspecten per voorziening'.

Onderhoudskosten

• Voor de onderhoudskosten verwijzen we u naar ‘Uitvoering – specifieke aspecten per voorziening'