Problematische bouwknopen hebben een impact op de energiebehoefte. De term staat voor alle plaatsen op de bouwmantel waar bijkomend warmteverlies kan optreden. Voor en gemiddeld geïsoleerd gebouw kan het warmteverlies als gevolg van problematische bouwknopen 10 % van het totale verlies bedragen. Hoe beter geïsoleerd het gebouw is, hoe groter het relatieve verlies via deze gebreken in de isolatielaag. Ze kunnen dan tot 25 % van het totale verlies bedragen.
Daarom legt de reglementering op rekening te houden met de invloed van die bouwknopen op de globale thermische prestatie van de bouwmantel van het gebouw.
Voor elk type van wand (gevels, daken, vloeren) bestaan er verschillende isolatietechnieken met een verschillende impact op de bouwknopen.
Voor meer informatie over bouwknopen voor elk type van wand (gevels, daken, vloeren, ...), zie Overzicht van de voorzieningen en bijlage V van het Besluit van 21 december 2007
Bovendien kunnen bouwknopen verantwoordelijk zijn voor diverse vormen van ongemak, zoals lokale condensvorming met schimmelgroei als gevolg, ongemak, extra verwarmingskosten enz. Een goed ontwerp van de bouwknopen is dus essentieel.
Bij renovatie moet rekening worden gehouden met bestaande problematische bouwknopen en moet ervoor worden gezorgd dat ze geen zwak punt in de bouwmantel worden. De toevoeging van isolatiemateriaal aan een bestaand pand kan bouwknopen creëren of het effect van de bestaande bouwknopen maximaliseren. Problematische bouwknopen kunnen indirect worden opgespoord door te zoeken naar schimmel. Dit is echter geen volledig betrouwbare indicator, want deze sporen van vocht kunnen ook andere oorzaken hebben (insijpelend water bijvoorbeeld).
Temperatuurmeting van de wanden met een oppervlaktethermometer en thermografische analyse zijn meer wetenschappelijke, preventieve methodes. Laatstgenoemd onderzoek kan alleen worden gerealiseerd als er voldoende temperatuurverschil is tussen binnen en buiten. Tijdens de warme maanden heeft thermografische analyse dus geen nut.
